اسفندیار سیفی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، ضمن اشاره به نحوه تاسیس اتحادیه طلا و جواهر ایران، اظهار داشـت: در سال ۱۳۸۹ و طبق بند ک ماده ۵ اتاق بازرگانی، اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر ایران برای صادرات، تحصیل و تجارت ایجاد شد. از زمان تشکیل این اتحادیه تا به امروز، نزدیک به ۵۰۰ نفر عضو به این مجموعه اضافه شده است.
پتانسیل اشتغال ۲۰ هزار نفری
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر ایران، وضعیت تولید طلا و جواهر کشور را برخلاف پتانسیل موجود دانست و اضافه کرد: با توجه به رکود اقتصادی ناشی از تحریم‌های بین‌المللی در کشور، طلا و جواهر از اولویت‌های کالایی خانوارها خارج شده است. از طرفی با توجه به اینکه محدودیت‌ها در زمینه صادراتی این بخش بیشتر شده است، باید در نظر داشت که اگر امکان صادرات در وضعیت نرمال فراهم می‌شد، صنعت طلا و جواهر کشور توانایی و پتانسیل بالقوه‌ای برای صادرات سالانه ۵۰ تن طلا با امکان اشتغال ۲۰ هزار نفری دارد. بنابراین تحریم‌های آمریکا، تولید طلا را به طور چشم‌گیری کاهش داده است به طوری که بسیاری از واحدهای تولیدی در این راستا آسیب جدی دیده و حتی در برخی موارد به تعطیلی کشیده شده‌اند.
سیفی، ضمن اشاره به اینکه شناسایی میزان تولیدکننده طلا و جواهر در ایران صورت گرفته است، عنوان کرد: در ایران حدود ۱۰ هزار تولیدکننده کوچک، متوسط و بزرگ وجود دارد که از طریق سازمان ملی استاندارد و با ایجاد کدهای شناسایی برای هر کدام از واحدهای تولیدی، شناسایی و ثبت تمامی فعالان و تولیدکنندگان صنعت طلا و جواهر امکان‌پذیر شده است.
وی ادامه داد: در تهران نزدیک به یک هزار و ۸۵۰ کد شناسایی تولیدی برای تولیدکنندگان تعریف شده است که حدود ۲۰۰ واحد از این تعداد، به دلایل مختلف از این صنعت خارج شده‌اند. بنابراین در حال حاضر حدود یک هزار و ۵۰۰ واحد تولیدی در تهران موجود است که حتی از این تعداد، خیلی از واحدها یا به صورت مستقیم تعطیل شده و یا با حداقل ظرفیت تولید، مشغول به فعالیت هستند.
۲۵ معدن طلا
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر ایران به ظرفیت معادن طلا در ایران اشاره و افزود: حدود ۲۵ معدن فعال در ایران وجود دارد که از جمله بزرگ‌ترین این معادن می‌توان به معادن زرشوران و آق‌دره اشاره کرد. عمده معادن طلای کشور در محدوده آذربایجان غربی مستقر است که همین محدوده به طور سالانه استخراجی معادل پنج تن طلا را ثبت می‌کند. با این حال با روند مثبتی که طی مدت اخیر با حمایت‌های دولت، بخش خصوصی صورت گرفته است، پیش‌بینی ما برای استخراج طلا ذیل معادن کشور در سال ۱۳۹۹، رقمی معادل هشت تن خواهد بود.
سیفی ویژگی عمده صنعت طلای ایران را مصرف‌کنندگی عنوان کرد و یادآور شد: ایران به طور عمده جزو کشورهای مصرف‌کننده طلا محسوب می‌شود؛ البته این به معنای این نیست که ظرفیت‌های تولیدی در کشور اندک و غیرقابل بهره‌برداری است بلکه با توجه به میزان کم تولید امروز کشور در بخش طلا، باید جهت گسترش و استخراج منابع به صورت استراتژیک، برنامه‌ریزی ویژه و دقیقی صورت بگیرد.
وی افزود: اگر مسئله ارزش‌افزوده برای معدن‌کاران تسهیل و یا مرتفع شود، بدون تردید معدن‌کاران امکان بالا بردن ظرفیت استخراجی خود را دارا هستند به طوری که پس از طی این فرآیند، امکان فروش مواد معدنی طلا توسط معدن‌کاران به تولیدکنندگان طلا و جواهر در کشور ایجاد خواهد شد. بنابراین مسئله ارزش‌افزوده به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی معدن‌کاران، زمینه صادراتی طلا را تحت‌الشعاع قرار داده است.
خام‌فروشی معادن طلا
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر ایران درباره خام‌فروشی خاک معدنی طلا اشاره و تاکید کرد: تا به حال مسئله‌ای به عنوان خام‌فروشی خاک معدنی طلا در صنعت طلا و جواهر مطرح نشده است در حالی که عمده خام‌فروشی در زمینه سنگ‌های عقیق و فیروزه صورت می‌گیرد. از طرفی تراش سنگ‌های گران‌بها یا گوهرسنگ‌ها، یا در ایران وجود ندارد و یا به صورت کاملا جزئی توسط برخی افراد و شرکت‌ها، آن هم به صورت محدود انجام می‌شود.
سیفی در ادامه تصریح کرد: بیشترین حجم استخراج طلا از معادن کشور زمانی صورت گرفت که انس جهانی طلا در سال ۱۳۸۵ به مرز دو هزار دلار رسید و آن زمان بود که معادن طلای ایران فعالیت جدی و استخراجی خود را آغاز کردند. از طرفی ایران در زمینه شمش طلا به طور کامل واردکننده است. به طور مثال بانک مرکزی در سال ۹۶ و ۹۷، فراخوان پیش‌فروش حدود ۷۰ تن سکه را منتشر می‌کند، در صورتی که کل تولید سالانه شمش طلا در کشور، رقمی در حدود پنج تن است. بنابراین مابقی نیاز شمش طلا از طریق کشورهای دیگر به واسطه دولت و یا بخش خصوصی، وارد کشور می‌شود.
وی اشاره کرد: بخش معدنی صنعت طلا و جواهر ایران در حال حاضر، در ابتدای مسیر خود قرار دارد به طوری که طبق مطالعات صورت گرفته در استان سیستان و بلوچستان، رگه‌های طلا با ظرفیت بالا در آنجا کشف شده است و حتی در خراسان به تازگی معدن طلا بردسکن با ظرفیت سالانه ۲۰۰ کیلوگرم شمش طلا افتتاح شد. بنابراین ظرفیت‌های خوبی در این زمینه در حال شکل گرفتن است که البته باید گفت با توجه به تمامی ظرفیت‌های موجود تولید شمش طلا در کشور، همچنان تا رسیدن به قله صادراتی شمش طلا، فاصله بسیاری زیادی وجود دارد.
قدمت هفت هزار ساله زیورآلات
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر ایران به تکنولوژی تولید طلا و جواهر در ایران اشاره و عنوان کرد: در حال حاضر تکنولوژی تولید محصولات طلا در کشور به صورتی است که برندها در این زمینه با برندهای خارجی رقابت می‌کنند. لذا صنعت طلا به لحاظ تکنولوژی ساخت محصولات طلا و جواهر، قابلیت رقابت در بازارهای جهانی را دارد.
سیفی افزود: کارخانه‌های متعددی در ایران وجود دارد که از صفر تا صد تولید محصول طلا را انجام می‌دهند و به لحاظ کمی و کیفی، به شدت خوب عمل می‌کنند.
وی ۵۰ درصد زمینه تولیدی طلا را ذیل فرم‌های هنری عنوان کرد و یادآور شد: ۵۰ درصد تولید طلا به هنر و فرهنگ هنری هر جامعه‌ای بستگی دارد که کشور ما در زمینه تولید زیورآلات، قدمت هفت هزار ساله را یدک می‌کشد.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر ایران توضیح داد: در زمینه تجهیزات تولید مصنوعات طلا، فاصله کمی با تولیدکنندگان مطرح در این زمینه داریم به طوری که به زودی تولیدکنندگان داخلی، از کشور ایتالیا به عنوان مطرح‌ترین کشور سازنده تجهیزات طلا، تجهیزات پیشرفته و به روز دنیا را خریداری خواهند کرد. بنابراین شاخصه‌های تکنولوژی تولید مصنوعات طلا در ایران با نمونه خارجی هم‌تراز و در مواردی هم بالاتر و با کیفیت‌تر از نمونه‌های تولیدی آن‌ها قرار دارد.
حضور ۹۰ تولیدکننده در نمایشگاه طلا و جواهر
سیفی به وضعیت نمایشگاه طلا و جواهر اشاره کرد و افزود: نمایشگاه امسال نسبت به سال گذشته بین ۳۵ تا ۴۰ درصد رشد داشته است. به عنوان نمونه طی فرایند برگزاری نمایشگاه سال گذشته، تنها پنج تولیدکننده در نمایشگاه حضور داشتند که این آمار در نمایشگاه امسال به ۹۰ تولیدکننده شناخته شده رسیده است. علاوه بر این سالن‌های برگزاری نمایشگاه نسبت به پارسال افزایش داشته به طوری که سالن ماشین‌آلات طلا و جواهر به طور جداگانه برپا بود. همچنین پنج کشور مطرح دنیا در این نمایشگاه حضور مستمر داشته‌اند که از جمله می‌توان به ایتالیا و ترکیه اشاره کرد.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر ایران در پایان خاطرنشان کرد: در زمینه چشم‌انداز، یک سند راهبردی برای صنعت طلا و جواهر نوشته خواهد شد و اگر سندهای بالادستی و حاکمیتی در این زمینه با ما همراهی لازم را داشته باشد و برخی قوانین دست و پاگیر و مسائل مختلف تولیدکنندگان و صادرکنندگان حل و فصل شود، پیش‌بینی می‌شود که تا افق ۱۴۰۴ در کنار صادرات حدود ۱۰۰ تن مصنوعات طلا، ۱۰۰ هزار شغل پایدار نیز ایجاد شود.
