بهرام جلوداری، ممقانی مدیر توسعه مدیریت میـدکو
میدکو در مسیر سازمان دانشی
مدیریت دانش امروزه بهعنوان یکی از عوامل رشد و توسعه سازمانها محسوب میشود و سازمانهایی که به دنبال ایجاد مزیت رقابتی و حضور در بازارهای جهانی هستند ناگزیر باید سازمان خود را به سازمان دانشی تبدیل کنند و به عبارتی مدیریت دانش را بهعنوان یکی از دغدغه های سازمان خود بدانند.
مدیریت دانش میتواند برای میدکو صرفهجویی فراوانی در هزینههای پروژه و فعالیتهای تولیدی داشته باشد؛ همچنین میتواند میدکو را هرروز توانمندتر بسازد. در مدیریت دانش سعی سازمانها بر ایجاد و خلق ثروت با مدیریت صحیح سرمایههای فکری (سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه ارتباطی) است. البته ناگفته نماند که موفقیتی که میدکو تابحال کسب کرده براساس مدیریت صحیح سرمایههای فکری بوده است. مهارت و تجربه مدیران وکارشناسان میدکو که چندین سال در پروژههای مشابه کار کرده و توانستهاند تجارب و آموزههای خود را به میدکو منتقل نمایند موید همین مساله است. خوشبختانه در میدکو مدیران و کارشناسان در حوزههای دانشی خود خبره هستند و همین امر منجر به تسریع روندهای راهاندازی پروژهها و مدیریت صحیح تولیدات شده است.
ورود مدیریت دانش به میدکو
اصولا در علم مدیریت دانش، پنج فرآیند اصلی وجود دارد که عبارتند از: شناسایی دانش، خلق دانش، ثبت دانش، اشتراک دانش و بکارگیری دانش. این پنج فرآیند در حال ورود به فرآیندهای اصلی میدکو هستند.
بهعبارتی مدیریت موفق دانش، نیازمند لحاظ کردن این پنج فرآیند در فرآیندهای کسب و کار میدکو است. شناسایی دانش به معنی شناسایی حوزهها و دغدغههای میدکو است که معمولا در استراتژیها خود را نشان میدهد.
خلق دانش به معنی حل خلاقانه و نوآورانه مسائل و مشکلات و دغدغهها با استفاده از نظرات خبرگان بوده، برای مثال استراتژیهای میدکو و زنجیره تامین معدن تا محصول نهایی که برای اولین بار در میدکو تعریف شد همان خلق دانش است که براساس شناسایی دانش صنعت فولاد و بومی سازی آن در میدکو منجر به خلق دانش جدیدی از صنعت فولاد در قالب استراتژی از معدن تا محصول نهایی شد.
اما ثبت دانش، به این معنی است که اگر دانشی در سازمان شناسایی و خلق میشود، باید بهعنوان منابع دانشی و داراییهای دانشی ثبت شود تا بتوان از آن دانش ثبت شده در واحدهای مختلف و زمان های مختلف استفاده کرد زیرا که آموزهای حاصل تنها به کارکنان فعلی میدکو تعلق ندارد بلکه متعلق به نسل های بعدی نیز خواهد بود.
اشتراک دانش تلاش میکند تا دانش ثبت شده را در کوتاهترین زمان در اختیار کارکنان قرار بدهد، به عبارتی سیستمهای فنآوری اطلاعات در این خصوص بهکار گرفته میشوند تا فاصله میان سازمانها را کاهش داده و سرعت اطلاعات را بیشتر نمایند، دانش حاصل باید در اختیار همه افراد ذیربط قرار داده بشود تا دوباره بهدنبال اختراع چرخ نباشیم.
در مدیریت دانش فرض بر این است که تجربه تکراری تجربهها و یا تکرار خطاها هزینههای کلانی را برای سازمان به همراه دارد و با استقرار صحیح آن میتوان هزینههای دوباره کاریها را کاهش داد و سودآوری سازمان را افزایش داد. آخرین فرآیند، فرآیند بکارگیری دانش است که با ایجاد یادگیری در کارکنان و افزایش مهارت آنان آموزههای دانشی بکار گرفته شده و موجبات رشد سازمان را فرآهم میآورد.
مدلهای مختلف اجرای مدیریت دانش
در دنیا مدلهای مختلفی برای اجرای مدیریت دانش وجود دارد اما در ایران مدل APO توسط سازمان بهرهوری آسیا و همچنین مدل ارزیابی MAKE توسط موسسه تلئوس در انگلیس تدوین و بهکار گرفته میشوند، مدل MAKE در واقع سازمانها را بر اساس 8 معیار اصلی مورد ارزیابی قرار میدهد و هدف آن ارزیابی میزان اثرگذاری استراتژیهای دانشی سازمان بر خلق ارزش و ثروت برای مشتریان و ذینفعان است.
در کشور ما دبیرخانه کارگروه ارزیابی دانش وابسته به موسسه تلئوس زیر نظر دانشگاه شریف در حال فعالیت است و همه ساله اقدام به ثبت نام شرکتها در فرآیند ارزیابی دانشی مینماید، میدکو نیز بهعنوان یکی از شرکتهای پیشرو در زمینه مدیریت دانش معمولا در این فرآیند شرکت میکند و درسال گذشته بهعنوان یکی از شرکتهایی که در زمینه رهبری و نوآوری فعالیت چشمگیری داشت بهعنوان کاندید دانشی انتخاب و معرفی شد.
مدیریت دانش براساس مدل MAKE بر پایه 8 معیار زیر بنا نهاده شده است:
رهبری دانشی، فرهنگ سازمانی، اشتراک دانش، مدیریت سرمایههای فکری، دانش مشتری، یادگیری سازمانی ، ارزش سازمانی، ایجاد ارزش برای ذینفعان.