رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران گفت: در راستای توسعه صادرات غیر نفتی، باید زمینه صادرات تمام حلقه‌های زنجیره فولاد فراهم شود تا اگر زمانی صادرات یک محصول فولادی دچار چالش شد، صادرات سایر محصولات ادامه داشته باشد و ارزآوری این صنعت متوقف نشود.
بهرام شکوری در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» اظهار داشت: یکی از ابزارهایی که دولت‌ها برای کنترل بازار در اختیار دارند، تعرفه بوده و رسالت دولت‌ها، حمایت از تولیدکننده و مصرف‌کننده است اما متاسفانه در کشور ما مسائل به صورت صفر و صد دیده می‌شوند و در صدور دستورالعمل‌ها یا تولیدکننده و یا مصرف‌کننده ضرر می‌کنند.
وی افزود: تولیدکنندگان باید بتوانند مازاد محصول تولیدی خود را در صورت نبود مشتری در بازار داخلی صادر کنند و در این رابطه هیچ محدودیتی نباید گذاشت. البته عرضه داخلی به مراتب به سود تولیدکننده است زیرا هم دریافت هزینه فروش سریع‌تر انجام میشود و هم دردسرهای صادرات را نخواهد داشت اما اگر تولیدکننده به صورت دستوری مجبور به تولید و عرضه محصول به مصرف‌کنندگان خاصی باشد، قطعا عرضه داخلی مقرون‌به‌صرفه نخواهد بود و تولیدکننده تمام تلاش خود را در جهت صادرات به کار خواهد بست.
نظارت دقیق بر بازار
رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی خاطرنشان کرد: هنگامی که عرضه یک محصول در بازار کاهش می‌یابد، تقاضا افزایش می‌یابد و قیمت نیز بالا می‌رود. در این میان، تجار و بازرگانان با رصد دقیق بازار، هر زمان که بخشی از بازار دچار کمبود شود، دست به کار شده و تقاضا را با عرضه مناسب پاسخ می‌دهند. دولت به عنوان تنظیم‌کننده بازار باید با ابزار تعرفه یعنی صفر کردن تعرفه واردات و افزایش تعرفه صادرات از مصرف‌کننده داخلی حمایت کند. ضمن اینکه سیستم‌های نظارتی نیز با رصد بازار، در صورت وقوع تخلف، فرد یا شرکت متخلف را مورد پیگرد قانونی قرار دهند.
شکوری با بیان اینکه به دلیل وقوع یک تخلف نباید کل بازار را به هم ریخت، عنوان کرد: باید به تولیدکننده و مصرف‌کننده اجازه داد در فضایی به دور از دخالت دولت و تحت نظر دستگاه‌های نظارتی، تنظیم بازار را به عهده بگیرند و هر فردی که در این سیستم اخلال ایجاد کرد، به سیستم تعزیرات و قضایی کشور معرفی شود.
وی در ادامه گفت: باید به تولیدکنندگان اجازه داد که بخشی از محصول خود را به جهت کشف قیمت صادر کنند و تنها محدود به سیستم‌های تعریف شده بازار داخلی مانند بورس کالا نباشند. کشف قیمت باعث میشود مکانیزم عرضه و تقاضا مشخص شود. یکی از اشکالات کنونی بازار داخلی به عرضه مواد اولیه فولاد، قیمت‌گذاری دستوری و اجبار عرضه برمی‌گردد. در حالی که قیمت صادرات به مراتب بیش از قیمت دستوری داخلی است و بسیاری از تولیدکنندگان شمش فولادی مواد اولیه به همین دلیل صادرات را به عرضه داخلی ترجیح می‌دهند.
احداث واحدهای صادراتی در کنار سواحل جنوبی
رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران اذعان کرد: متاسفانه استراتژی صحیح و ثابتی برای تنظیم بازار و رسیدن به اهداف کلان وجود ندارد. ازجمله اهداف کلان، رسیدن به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در افق ۱۴۰۴ است. اتاق بازرگانی بر مبنای اقتصادسنجی، رشد جمعیت و سایر پارامترهای دخیل، سرانه مصرف فولاد را در سال ۱۴۰۴، حدود ۲۷۰ کیلوگرم به ازای هر نفر تخمین زده است. ضمن اینکه با تخمین فعال بودن ۸۰ درصد ظرفیت فولادسازی، تولید فولاد در آن زمان به ۴۵ میلیون تن خواهد رسید. به این ترتیب حدود ۲۰ میلیون تن مازاد فولاد خواهیم داشت و بقیه آن باید صادر شود.
شکوری اضافه کرد: از طرفی صنعت فولاد، یک صنعت آب‌بر بوده و از طرف دیگر، صادرات نیز یکی از استراتژی‌های آن است. از این رو، احداث ظرفیت تولید فولاد در سواحل جنوبی که به آب دسترسی وجود دارد، ضرورت می‌یابد. تخمین زده میشود هم‌اکنون حدود ۱۰ میلیون تن ظرفیت در سواحل جنوبی کشور ایجاد شده و یا در حال احداث است که این میزان باید حداقل به دو برابر میزان کنونی افزایش یابد.
وی با اشاره به مزیت‌های احداث واحدهای فولادی در سواحل جنوبی، بیان کرد: در صورتی که میزان تولید سنگ‌آهن در کشور کفاف تامین مواد اولیه واحدهای فولادی احداث شده در سواحل جنوبی را ندهد، می‌توان با واردات مواد اولیه از تولیدکنندگان عمده همچون هند، برزیل و استرالیا، فولاد را تولید و آن را به یک محصول دارای ارزش افزوده تبدیل کرد و با صادرات آن به مشتریان خارجی، برای کشور ارزآوری داشت. می‌توان به جای فشار به تولیدکنندگان سنگ‌آهن در داخل، با واردات مواد اولیه برای تولیدکنندگان حاضر در سواحل و تولید فولاد، صادرات را در دستور کار قرار داد.
قیمت‌گذاری دستوری حذف شود
رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران مطرح کرد: قیمت‌گذاری دستوری و پایین بودن تصنعی قیمت سنگ‌آهن در کشور باعث شده تا فولادسازان تامین مواد اولیه از داخل را به واردات ترجیح دهند اما باید توجه داشت صنعتی که نتواند خود را با بازارهای جهانی تنظیم کند، باید آن را تعطیل کرد. نمونه این موضوع را می‌توان در صنعتی مانند خودروسازی مشاهده کرد. علاوه‌براین، صنعت فولاد کشور از عدم ثبات مدیریتی و تحمیل نیروهای انسانی مازاد به ویژه در شرکت‌های بزرگ دولتی رنج می‌برد. به همین دلیل شرکت‌ها نمی‌توانند یک استراتژی بلندمدت بر مبنای بازارهای جهانی داشته باشند.
شکوری ابراز کرد: به همه تولیدکنندگان زنجیره فولاد کشور باید اجازه داد با قیمت‌های معقول جهانی و با مکانیزم‌های عرضه و تقاضا به انجام معاملات بپردازند و در صورت وجود مازاد محصول، پس از عرضه در بورس کالا و در صورت نبود مشتری، صادرات انجام دهند. در مورد صادرات باید همه زنجیره را به یک چشم نگاه کرد زیرا همه تولیدکنندگان در اشتغال‌زایی و ارزآوری سهم دارند.
هدف‌گذاری برای صادرات به کشورهای همسایه
رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران تاکید کرد: یکی از بازارهایی که می‌توان به صادرات در آن اندیشید، کشورهای همسایه و جمعیت ۶۰۰ میلیونی آن است. این منطقه ۱۲ درصد از اقتصاد جهان را در اختیار دارد و بازار نسبتا بکری محسوب میشود. البته روابط اقتصادی کشور ما با برخی از کشورهای منطقه چندان تعریفی ندارد.
وی تاکید کرد: اکثر کشورهای همسایه از نظر اقتصادی پیشرفت زیادی ندارند و برای توسعه اقتصادی و شهری خود باید فولاد زیادی مصرف کنند. ازجمله این کشورها می‌توان به افغانستان، پاکستان، سوریه، یمن و عراق نام برد. کشورهای یاد شده سال‌ها درگیر جنگ بوده‌اند و برای بازسازی خود به فولاد نیاز دارند.
شکوری با اشاره به اینکه باید از متنوع کردن بازار فولاد غافل نشد، خاطرنشان کرد: باید به سمت تولید محصولات پیچیده فولادی با تکنولوژی بالا برویم و متنوع‌سازی بازار نیز سبب میشود که در برخی از مقاطع زمانی، کمتر آسیب ببینیم. البته باید تلاش کنیم مشارکت‌های سرمایه‌گذاری با کشورهای همسایه، را بیشتر کنیم.
وی توضیح داد: منظور از مشارکت سرمایه‌گذاری تنیدگی اقتصادی کشور ما با کشورهای همسایه و سایر قدرت‌های اقتصادی دنیا است. به عبارتی باید به گونه‌ای در کشورهای مختلف سرمایه‌گذاری کرد و سرمایه‌گذاری پذیرفت که اقتصادها به هم تنیده باشند و نتوان آن‌ها را از یکدیگر جدا کرد تا ارتباط اقتصادی از تجارت محض، به روابط اقتصادی مشترک ارتقا یابد. این امر سبب پایداری اقتصادی میشود و هیچ تحریمی هم نمی‌تواند روی آن اثر بگذارد.
رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران با تاکید بر اینکه محصولات صادراتی باید متنوع شوند، عنوان کرد: پس از تحریم نفتی و حذف درآمدهای ارزی آن، تاکید بر صنعت فولاد است. در حالی که باید محصولات صادراتی را نیز متنوع کرد زیرا هر لحظه ممکن است در مورد بازار فولاد اتفاقی غیر قابل پیش‌بینی بیفتد. در این صورت تمام زنجیره دچار مشکل میشود و بخشی از درآمدهای صادراتی نیز از دست می‌رود. به همین دلیل تمام بخش‌های زنجیره یعنی آهن اسفنجی، گندله و کنسانتره و محصولات نهایی، باید بازار صادراتی خود را داشته باشند تا در مواقع ضروری بتوان آن‌ها را جایگزین کرد.
شکوری اذعان کرد: هر یک از محصولات زنجیره فولاد باید سهمی از بازار صادراتی را کسب کند که گرفتن سهم بازار به سادگی امکان‌پذیر نیست و قطعا به یک‌باره اتفاق نمی‌افتد اما پس از گرفتن سهم، قطعا می‌توانیم در تمام زنجیره، بازار صادراتی را توسعه دهیم.
انتهای پیام//
