علی‌اصغر صفری در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: در شرایط کنونی، مهم‌ترین برنامه‌ای که در دستور کار خود قرار داده‌ایم، افزایش تولید در سال آینده بوده و ترجیح ما بر این است که علاوه بر افزایش واردات و استفاده از خاک معدنی وارداتی با برطرف کردن مشکلات فرایندی، از خاک‌های معدنی معادن داخل کشور در فرایند تولید نیز بیش از پیش استفاده کنیم. در سال جاری، با استفاده روش خاص، توانستیم خاک یکی از معادن کشور را که عملا به علت مشکلاتی قابل استفاده نبود را به چرخه فرایند تولید بازگردانیم.
وی افزود: کاهش هزینه‌های تولید و افزایش بازدهی در راستای ایجاد بهره‌وری بیشتر نیز در دستور کار شرکت ملی سرب و روی ایران قرار دارد. این شرکت در حوزه مباحث تحقیق و توسعه‌ای نیز همواره از شرکت‌های پیشرو در کشور بوده است. در سال گذشته این شرکت موفق به گاز سوز کردن کوره‌های خود شد و از سوخته شدن میلیون‌ها لیتر مازوت جلوگیری کرده و جایزه ملی بهره‌وری کشور در سال ۱۳۹۸ را نیز به خود اختصاص داده است.
این فعال صنعت سرب و روی کشور ادامه داد: مهم‌ترین و بزرگ‌ترین معضل مشترک تمام تولیدکنندگان سرب و روی در کشور، تامین مواد اولیه است. معادن بسیاری در کشور وجود دارد که باید روی آنها تمرکز بیشتری شود و برای استفاده کردن از معادنی که ذخیره اکتشاف نشده دارند، باید فعالیت بیشتری صورت بگیرد تا بتوان میزان استخراج از این معادن را افزایش داد. از سوی دیگر، توجه خاص بر توانمندسازی معدن‌داران نیز می‌تواند راه گریزی برای غلبه بر مشکلات این صنعت باشد. باید به توان خود تکیه کنیم و صرفا به واردات خاک معدنی وابسته نباشیم؛ چراکه ایران کشوری معدن‌خیز است و امکان توسعه معادن و یا استخراج بیشتر از معادن موجود وجود دارد. اخیرا فعالیت‌های مثبتی در این خصوص به انجام رسیده است که امیدواری بیشتری را برای صنعتگران در این حوزه ایجاد کرده است. هرچه وابستگی به کشورهای همسایه برای تامین خاک بیشتر شود، طبیعتا باید هر روز شاهد افزایش قیمت از طرف آنها بود. باید بین واردات و استفاده از منابع داخلی تعادل وجود داشته باشد.
افزایش هزینه حمل خاک معدنی
صفری عنوان کرد: اکنون با توجه به اینکه هزینه‌های حمل خاک معدنی و همچنین واردات افزایش پیدا کرده است، تولیدکنندگان شاهد افزایش چشمگیر هزینه‌های خود نسبت به سال‌های گذشته هستند. پیش از این، خاک معدنی را با قیمت کمتر و مقرون‌به‌صرفه‌تر خریداری می‌کردیم اما در سال جاری، قیمت خاک معدنی افزایش چشمگیری یافته و همچنین در کنار آن، هزینه‌های حمل، خردایش، فراوری و… نیز بسیار بالا رفته است. در مجموع، همه این هزینه‌ها باعث شد تا صرفه اقتصادی تولید، تحت تاثیر گرانی و نوسانات قیمت مواد اولیه قرار بگیرد و هزینه تمام شده تولید شمش سرب و روی، افزایش پیدا کند.
وی اضافه کرد: از آنجا که در مدت زمان محدود، قطعی برق برای تولیدکنندگان امری اجتناب‌‌ناپذیر بوده است، ما نیز به ناچار، برای مدتی میزان تولید خود را کاهش دادیم زیرا دستور بر این بود که یا به مدت یک هفته تولید را متوقف کنیم و یا برای دو هفته متوالی، با نصف ظرفیت تولید خود فعالیت داشته باشیم.
علی‌رغم وجود مشکلات، به تولید ادامه دادیم
مدیرعامل شرکت ملی سرب و روی ایران گفت: ما توانستیم در کارخانه سرب خود، علی‌رغم وجود تعطیلات طولانی‌مدت به سبب شیوع کرونا و بروز مشکلات فنی که بیش از چهار ماه این شرکت را درگیر خود کرده بود، تقریبا به میزان مشابه با سال گذشته شمش سرب تولید کنیم و همچنین میزان تولید نقره که محصول جانبی تولید سرب است را نیز تا دو برابر افزایش دهیم اما در کارخانه روی، به دلیل وجود مشکلاتی نظیر مشکلات واردات، میزان تولید شمش روی کمی نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت پیدا کرد که البته این موضوع به دلایل بیان شده از قبیل تعطیلی‌های ناشی از پاندمی کرونا و غیره تقریبا عمومی است.
وی در ادامه اظهار کرد: متاسفانه تصمیم‌گیری‌های عجولانه بدون درنظر گرفتن منافع تمام ذی‌نفعان، در سالی که به نام «جهش تولید» نام‌گذاری شده است، بسیاری از واحدهای تولیدکننده شمش سرب را دچار چالش شدید کرده است. با توجه به اینکه عمده مصرف‌کنندگان شمش سرب در داخل کشور تولیدکنندگان باتری هستند، امکان تامین نیاز آنها از طریق بورس کالا وجود خواهد داشت اما عدم معامله این کالا در بورس نشان‌دهنده تامین شدن نیاز مصرف‌کنندگان در داخل کشور است و گفتنی است که باید قبل از اعمال محدودیت و ممنوعیت در صادرات این کالا، آمار مصرف آن در داخل کشور به درستی احصاء می‌شد.
صفری بیان کرد: از سوی دیگر، برخی تولیدکنندگان که محصول خود را از طریق واردات باتری فرسوده و بازیافت آن تولید می‌کنند، امکان صادرات بخشی از سرب استحصال شده را به صورت ورود موقت با توجه به کیل مصرف تعیین شده را خواهند داشت اما برای برخی از شرکت‌ها از جمله شرکت ملی سرب و روی ایران که مواد اولیه خود را از داخل تامین میکند امکان صادرات محصول وجود ندارد. شرکت ملی سرب و روی ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان شمش سرب و روی خاورمیانه از کنسانتره سرب است که مواد اولیه خود را با فرمول‌گذاری بین‌المللی و با نرخ جهانی از شرکت‌های داخلی خریداری کرده و محصولی با گرید ممتاز جهانی با برند NILZ تولید میکند که متاسفانه به دلیل ممنوعیت صادراتی، این کالا را حداقل ۱۰ میلیون تومان کمتر از نرخ فروش جهانی به ازای هر تن در بورس عرضه میکند اما فروش محقق نمی‌شود. این در حالی است که در شرایط بحرانی کنونی کشور نیاز فراوان به صادرات و ورود ارز به کشور را دارد.
وی ادامه داد: در حال حاضر، مهم‌ترین نکته این است که نیاز تولیدکنندگان در بازار داخلی تامین شده است؛ این نشان می‌دهد نیاز بازار مرتفع شده و قطعا با توجه به شرایطی که در کشور وجود دارد، میزان تولید شمش سرب به مراتب بالاتر از میزان نیاز باتری‌سازان و به طور کلی، میزان نیاز بازار داخلی است. به این میزان مازاد تولید، باید مجوز صادرات تعلق گیرد. امری ساده که می‌تواند راهگشای تامین نیاز داخل به موازات صادرات این کالا باشد، متعهد شدن تولیدکنندگان به رفع نیاز داخل و ارائه مجوز صادرات قطعی است. در سال ۱۳۹۸ نیز چالشی مشابه در خصوص شمش روی نیز وجود داشت که با ارائه تعهد تامین نیاز داخل از سوی انجمن مربوطه این مشکل تا حد زیادی حل شد.
مدیرعامل شرکت ملی سرب و روی ایران مطرح کرد: متاسفانه شرایط ما به عنوان یک تولیدکننده عمده نسبت به دیگر تولیدکنندگان متفاوت است؛ در حال حاضر برای این شرکت برخلاف بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده شمش سرب، امکان واردات باتری فرسوده مهیا نیست. بنابراین مجبور هستیم کنسانتره سرب را با قیمت جهانی از منابع داخلی خریداری کنیم. اگر بخواهیم صادرات کنیم مجوز نداریم، اگر هم قصد داشته باشیم در بازار داخلی محصولات خود را به فروش برسانیم، متقاضی وجود ندارد؛ چراکه بازار اشباع شده است. عملا هر کسی که در این حوزه مشغول فعالیت است، اگر بتواند از منابع داخلی کنسانتره سرب مورد نیاز خود را با قیمت متعارف تامین کند و محصول خود را در بازار داخلی به فروش برساند، قطعا در حاشیه زیان قرار می‌گیرد.
مجوز صادرات قطعی صادر شود
صفری در پاسخ به سوال خبرنگار «فلزات آنلاین» مبنی بر اینکه تولیدکنندگان شمش سرب و شمش روی چه توقعی از وزارت صنعت، معدن و تجارت دارند، خاطرنشان کرد: انتظار داریم در خصوص آزادسازی صادرات قطعی و رفع محدودیت صادراتی، اقدامات لازم را انجام دهند و حتما برای صادرات قطعی سرب مجوزهای لازم را صادر کنند؛ از سوی دیگر در خصوص قیمت‌گذاری کنسانتره و خاک داخلی از سوی شرکت تهیه و تولید مواد معدنی نیز تجدید نظر صورت گیرد.
این فعال صنعت سرب و روی در مورد نحوه قیمت‌گذاری کنسانتره در کشور، عنوان کرد: نحوه قیمت‌گذاری در داخل کشور دستوری است؛ به عنوان مثال، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی یک لیست در اختیار خریداران قرار می‌دهد و تولیدکنندگان نیز باید طبق قیمت اعلامی خرید کنند و در صورت عدم تمکین، سهمیه آنها باطل خواهد شد. به طوری که محاسبات نشان می‌دهد نرخ فروش کنسانتره‌ای که شرکت تهیه و تولید مواد معدنی به تولیدکنندگان اختصاص داده است، بیشتر از نرخی است که تولیدکننده می‌تواند مواد اولیه مورد نیاز خود را از بازار آزاد تامین کند و برخی از شرکت‌های آگاه نیز از پذیرش کنسانتره، به خصوص کنسانتره سرب، سرباز می‌زنند. لازم به توضیح است که میزان سهمیه خاک دریافتی در سال «جهش تولید» که انتظار همیاری مجموعه‌های دولتی وجود دارد، به مراتب کمتر از سال‌های گذشته بوده است.
