محسن جانکی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: شرکت رایا ذوب سپاهان در سال ۱۳۹۲ به بهره‌برداری رسیده است. ظرفیت تولید این شرکت سالانه سه هزار تن شمش سرب بوده که در پروانه بهره‌برداری قید شده است. برای افزایش ظرفیت تولید اقدام کرده‌ایم و منتظر هستیم تا با آن موافقت شود و به این طریق بتوانیم امکان جذب نیروی انسانی تا ۴۰ نفر را داشته باشیم. تکنولوژی تولید در شرکت ایرانی بوده و از دستگاه‌ها و ماشین‌آلات ایرانی با دانش فنی روز متخصصین کارکشته به فعالیت خود ادامه داده‌ایم.
وی با اشاره به زیر ذره‌بین بودن فعالیت واحدهای تولیدی سرب و روی، عنوان کرد: از سوی نهادهایی مانند محیط زیست نظارت‌هایی مبنی بر لزوم حفظ امنیت محیط زیست و عدم نشت سرب به آب، خاک و هوا وجود دارد و همه تولیدکنندگان سرب و روی موظف هستند این نکات را رعایت کنند. ما نیز با استفاده از بگ‌فیلترهای جدیدی که نصب کردیم، تلاش کردیم تا آلایندگی‌های احتمالی را به پایین‌‌ترین سطح برسانیم. هر سه ماه یک بار نیز خوداظهاری زیست‌محیطی نیز انجام می‌دهیم.
مدیرعامل شرکت رایا ذوب سپاهان خاطرنشان کرد: استحصال سرب از کنسانتره آلایندگی کمتری نسبت به بازیافت باتری فرسوده دارد. باید در همه واحدهای تولیدی شمش سرب از فیلترپرس‌ها و سیستم تصفیه استفاده شود تا به بهترین شکل بتوان از نشت آلاینده‌ها جلوگیری کرد که این امر در واحدهای بازیافت باتری‌های سربی-اسیدی اهمیت بیشتری دارد.
وجود چالش در حوزه صادرات
این تولیدکننده شمش سرب گفت: با آغاز سال ۱۴۰۰، تصمیم گرفتیم تا صادرات محصولات خود را آغاز کنیم اما مشکلاتی در این حوزه داریم که عبارت است از تعهدات ارزی که از سمت بانک مرکزی فشارهای مضاعفی بر ما وارد ساخته است و دیگری هم مربوط به بحث‌های گمرکی، کرایه حمل و نقل گمرکی، ترخیص کالا است. بیشتر این موارد متصل به امور اداری و کاغذبازی‌های رایج بوده که بسیار دست‌وپاگیر هستند و به نحوی موانعی در برابر تولید و توسعه تلقی می‌شوند.
مدیرعامل شرکت رایا ذوب سپاهان شعار سال ۱۴۰۰ و تحقق آن را حائز اهمیت دانست و اذعان کرد: متاسفانه کسی اهمیت چندانی به تولید، ارزش افزوده و ارزآوری برای کشور نمی‌‌دهد. دوگانگی که بین جناح‌های سیاسی برای تصمیم‌گیری در رابطه با تولید و صنعت کشور به وجود آمده، باعث شده است تا کسی دلسوز نباشد.
در سیاست‌گذاری‌ها به واحدهای کوچک توجه شود
جانکی در مورد سامانه جامع سرب و روی ایران توضیح داد: در بحث سرب، در حال حاضر دو انجمن در حال فعالیت هستند که دوگانگی انجمن‌ها و مصوبات جلساتی که برگزار می‌کنند، باعث شده بیشترین آسیب را مجموعه‌هایی که ضعیف‌تر هستند، ببینند و دچار سردگمی شدیدتری شوند. شرکت‌های بزرگ چون با سازمان‌های بالادستی ارتباط بیشتری دارند در روند تولید آن‌ها خللی وارد نمی‌شود اما شرکت‌هایی مانند ما که در مقیاس کوچک‌تری قرار دارند، نمی‌توانند به سرعت با قوانین جدید انجمن‌ها سازگاری پیدا کنند. اگر برای تمام شرکت‌های سربی، یکپارچه و واحد تصمیم‌گیری شود، صنعت سرب پویاتر خواهد شد که هدف از راه‌اندازی این سامانه نیز همین امر است.
استفاده از باتری فرسوده به‌صرفه‌تر از کنسانتره
مدیرعامل شرکت رایا ذوب سپاهان در پاسخ به سوال خبرنگار «فلزات آنلاین» که با وجود ذخایر غنی و فراوان سرب در ایران، چرا عمده تولید سرب تصفیه شده از طریق بازیافت باتری‌های فرسوده انجام میشود، تصریح کرد: تولید شمش سرب از بازیافت باتری فرسوده، سود بیشتری نسبت به تولید با استفاده از کنسانتره و نواد معدنی دارد. در فرایند تولید شمش سرب از کنسانتره، خاک معدنی را داخل کوره ذوب ریخته و پس از استحصال، اکسید سرب باقی می‌ماند که سودی برای کارخانه ندارد اما در ذوب باتری فرسوده، پلاستیک باقی‌مانده که ۷۵ درصد قیمت باتری را تشکیل می‌دهد، خود مواد اولیه کارخانه‌های دیگر محسوب میشود. همین امر برای کارخانه سودآوری بیشتری خواهد داشت.
وی در خصوص اینکه بیشتر تولید سرب از کنسانتره نیاز به نقدینگی بیشتری دارد یا باتری فرسوده، اطهار کرد: این امر بستگی به آن دارد که کنسانتره از خاک کدام معدن و دارای چه آنالیز و عیاری است. نمی‌توان به قطعیت گفت استفاده از کنسانتره به‌صرفه‌تر است یا استحصال سرب از باتری فرسوده. البته بیشتر تمایل تولیدکنندگان بر این است که به سمت باتری فرسوده بروند؛ چراکه سوددهی قابل توجه‌تر و بهتری نسبت به کنسانتره معدنی دارد.
واردات قاچاقی باتری فرسوده
جانکی در پاسخ به این سوال که آیا قاچاق باتری فرسوده در کشور انجام میشود یا خیر، بیان کرد: باید این حقیقت را پذیرفت که در حال حاضر از مرزها قاچاق این مواد اولیه مورد نیاز انجام می‌پذیرد. شرکت‌هایی از این محصول استفاده می‌کنند که کارگاهی و به عبارت دیگر، زیرزمینی هستند چون چاره‌ایی جز انجام این کار ندارند.؛ حجم باتری فرسوده موجود در بازار داخلی به اندازه‌ای نیست که بتواند نیاز کارخانجات کوچک و بزرگ را تامین کند.
در انتظار مجوز واردات…
این تولیدکننده شمش سرب در خصوص اینکه از چه منبعی مواد اولیه مورد نیاز خود را تامین می‌کند، اذعان کرد: چون تولیدکننده باتری خودرو نیز هستیم، در ازای باتری که به فروش می‌رسانیم مواد اولیه خود را دریافت می‌کنیم که این بخشی از تامین شرکت رایا ذوب سپاهان است؛ بخش دیگر خط تولید را به علت نداشتن مواد اولیه به میزان کافی متوقف کرده‌ایم تا بتوانیم مجوز واردات ماده اولیه را دریافت کنیم. قطعا این خاموشی بخشی از خط تولید، ریزش نیروی انسانی، تعطیلی و بیکاری و همچنین آآسیب به برخی از تجهیزات و ماشین‌آلات را در پی خواهد داشت اما چاره‌ای جز انجام این کار نبود.
دریافت وام از بانک‌ها چالش‌های زیادی دارد
مدیرعامل شرکت رایا ذوب سپاهان در خصوص اخذ وام و تسهیلات ویژه‌ای که در راستای حمایت از تولیدکنندگان اعطا میشود، اذعان کرد: قطعا گرفتن وام سختی‌ها و چالش‌های خاص خود را به دنبال دارد و ضمانت‌های سنگین و محکمی برای انجام این امر لازم است. سودهای بانکی به میزان قابل توجهی بالا است که در بازپرداخت وام می‌تواند تولیدکننده را دچار مشکل کند و این امر کاملا به روند فعالیت کارخانه و همچنین میزان سرمایه شرکت بستگی دارد. اگر پرداخت قسط بانکی یک ماه به تاخیر بیفتد، تولیدکننده زیر فشار بانک می‌رود. به همین جهت تصمیم گرفته‌ایم تاکنون وام دریافت نکنیم.
وی مطرح کرد: فصول پرکار تولیدکنندگان شمش سرب از ضایعات باتری فرسوده، تابستان و زمستان است؛ چراکه در اوج گرما و سرما، باتری‌های ماشین خراب و فرسوده می‌شوند. در این فصول، مواد اولیه برای تمام کارخانجات وجود دارد و به راحتی می‌توان فعالیت کرد. در بحث واردات مواد اولیه هم هر سال از شهریور ماه به بعد اقدام به انجام این کار میشود.
جانکی در پاسخ به سوال خبرنگار «فلزات آنلاین» مبنی بر اینکه رایج‌ترین کوره مورد استفاده برای تولید سرب تصفیه شده در ایران کدام نوع آن است، عنوان کرد: بیشتر از کوره‌های دوار و ایستاده و سنتی استفاده میشود اما بیشترین نوع مورد مصرف، دوار است. اگر روند واردات و صادرات باتری فرسوده به همین شکل باقی بماند، به این علت که کمبود مواد اولیه باتری فرسوده در کشور داریم، تقریبا شرکت‌های ذوب باتری باید به سمت استفاده از کنسانتره معدنی روی آورند.
قیمت‌گذاری، بازی بیش نیست!
این تولیدکننده شمش سرب در مورد نحوه قیمت‌گذاری سرب و باتری فرسوده، اظهار کرد:قیمت‌گذاری در بازار داخلی مبنای منطقی ندارند؛ در بازار نرخ دلار افزایش پیدا می‌کند و فروشنده مواد اولیه مدعی است که قیمت سرب در LME نیز افزایش داشته است و سرب خود را به هر قیمتی که دلخواه است روانه بازار می‌کند و در اولین فروش ثبت شده، همه به تبعیت از آن، اقدام به فروش مواد اولیه با قیمت مذکور می‌کنند اما زمانی هم هست که نرخ دلار کاهش می‌یابد و فقط قیمت سرب در بورس فلزات لندن رشد دارد و حتی بالعکس اما باز هم شاهد افزایش قیمت خواهیم بود. قیمت‌گذاری نوعی بازی است که در دست تامین‌کنندگان و دلالان ماده اولیه قرار دارد و به هر نحوی که بخواهند، قیمت فروش را افزایش می‌دهند.
وی در ادامه به مشتریان محصولات این شرکت اشاره و بیان کرد: مشتریان این شرکت، اغلب از صنایع دفاعی، خودروساز، باتری‌ساز و تجهیزات پزشکی هستند.
با نیاز بازار هماهنگ هستیم
مدیرعامل شرکت رایا ذوب سپاهان در پاسخ به این سوال که با توجه به گرایش جهان به استفاده از باتری‌های لیتیوم-یون در خودرو، بازار مصرف سرب و باتری سرب-اسیدی، چه تغییری خواهد کرد، گفت: جایگزینی تدریجی باتری لیتیوم-یون با سرب-اسید، در صورتی مطلوب خواهد بود که خود خودروسازان نیز به این سو میل داشته باشند که بخواهند تجهیزات خودروهای تولید شده خود را برقی کنند که در این صورت، ما به عنوان تولیدکننده‌های باتری ماشین، شروع به تولید باتری مورد توقع بازار می‌کنیم. ضمن اینکه برای ما فرقی ندارد که چه نوعی باتری جایگزین شود؛ چراکه شمش سربی که تولید می‌کنیم، ماده اولیه کارخانه‌ها ی دیگری به جز باتری‌سازی‌ها نیز است.
