به‌کارگیری تکنولوژی برتر نیاز به تحول در نگاه کلان دارد
فن‌سالاران، تکنولوژی را مجموعه ابزارها یا فرآیندهایی می‌دانند که برای ساختن محصولات برتر به کار گرفته می‌شود. در تعریفی مشابه، تکنولوژی عبارت است از مجموعه‌ای متشکل از اطلاعات، ابزارها و تکنیک‌هایی که از علم و تجربه عملی نشات گرفته‌اند و در توسعه، طراحی، تولید و به‌کارگیری محصولات، فرآیندها، سیستم‌ها و خدمات مورداستفاده قرار می‌گیرند.
در عبور از تعاریف گوناگون، با ریشه‌یابی لغوی این واژه می‌توان به نگاهی جامع‌‌تر و دقیق‌تر دست‌یافت. تکنولوژی(Technology) از دو واژه یونانی techne و logia تشکیل شده که اولی به معنی هنر و دومی به معنی علم و دانش است. از این منظر می‌توان تکنولوژی را ترکیبی از دانش و «هنر و مهارت به‌کارگیری علم برای عینیت بخشیدن به ایده‌ها و خلق محصول» دانست. نقش و مفهوم تکنیک، یعنی «جنبه هنری تکنولوژی» و اهمیت آن در کاربردی و موثر ساختن علم و دانش و آمیختگی این دو، اغلب از دید صاحب‌نظران پنهان مانده است.
ترکیب هنر و دانش درنهایت منجر به تولید محصولی می‌شود که به اقتضای نوع استفاده آن در جامعه، می‌تواند منشا اثرات مثبت یا منفی باشد. انسان آگاه در تعامل با طبیعت و کنجکاوی در آن به نظام ارتباطات و قوانین حاکم بر جهان هستی پی برده و با هنر و مهارت خود دست به ابداع ابزارها و فرآیندهایی می‌زند که در قالب همان قوانین و ارتباطات و در بستر طبیعت به کار آید. در حقیقت، تکنولوژی‌های کارآمد، محصول این تعمق، کنجکاوی و مطالعه در طبیعت و استخراج ارتباطات و قوانین حاکم بر آن است. وجود هماهنگی و انطباق هر چه بیشتر تکنولوژی بر نظام طبیعت، اثرات مثبت و ماندگاری آن را بیشتر خواهد کرد.
اکنون این پرسش مطرح می‌شود که نگاه جامعه و جهت‌گیری آن نسبت به تکنولوژی چگونه شکل می‌گیرد؟ چه عواملی باعث رشد روزافزون تکنولوژی یا مانع‌تراشی در برابر آن در جوامع مختلف می‌شود؟ ریشه مواجهه متنوع جوامع در ورود و استفاده از تکنولوژی در کجاست؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها لازم است به این نکته توجه شود که هر جامعه، صرف‌نظر از هدف‌گذاری مادی یا معنوی در تعالی خود، چه میزان به «بستر حیات و زندگی» انسان اهمیت می‌دهد. میزان این اهمیت از نگاه و جهان‌بینی یک جامعه سرچشمه می‌گیرد که عمدتا برآیند فکری رهبرانی است که از دل آن جامعه برمی‌خیزند. «توسعه» و «رفاه» در این نگاه، دو مفهوم کلیدی و تعیین‌کننده هستند. هرقدر فکر رهبران در این دو مفهوم عمیق‌تر شود، استراتژی فکری آن‌ها برای رسیدن به تعالی در این بستر عمیق‌تر خواهد بود. آن‌وقت نگاه‌ها در چارچوبی شکل خواهد گرفت که برای رسیدن به توسعه و رفاه جامعه، لازم است مسیری برگزیده شود که در آن قابلیت استفاده مطلوب و حداکثری از تمامی فرصت‌ها و ابزارهای موجود فراهم آید.
به گواهی تاریخ، پیشینه بسیار خوبی در اعتقادات مذهبی و ملی جامعه ما درباره نماد هنر و دانش وجود دارد، ولی با این حال آن هرگز نتوانسته‌ایم به‌‌طور سیستماتیک و کلاسیک از این استعدادها و مهارت‌ها به نحو مطلوب و ایده‌آل استفاده کنیم. از گذشته تاریخی دور، هر زمان که خلاقیت و هنری در این کشور بروز کرده، در جهت شکوفایی و همسان‌سازی آن با فرهنگ و نیازهای جامعه گام موثری برداشته نشده و بدین‌گونه فرصت‌های تاریخی بی‌شماری از دست رفته است. بزرگ‌ترین دلیل این نارسایی، همان نکته کلیدی «نگاه به مفهوم رفاه و توسعه» است؛ یعنی دو مفهومی که دربردارنده نقش و جایگاه هنر و دانش و در یک‌کلام «تکنولوژی» در بستر حیات جامعه است.
امروز اگر بخواهیم روند رشد و استفاده از تکنولوژی را در کشور سرعت ببخشیم، چاره‌ای جز ایجاد تغییر و تحول در نگاه جامعه به مفاهیم «رفاه و توسعه» به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم نیل به تعالی نخواهیم داشت. این نگاه باید در تمامی ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه حاکم شود. مدیران و دست‌اندرکاران بیشترین مخاطبان این تغییر هستند. لازم است در ساختار، قوانین، رفتار و ارزش‌های جامعه این تفکر تزریق شود که «ما می‌توانیم». ما می‌توانیم از ابزارهای روز و فرآیندها و یافته‌های پیشرفته علمی برای توسعه کشور و رفاه مردم استفاده کنیم، چه با تکیه بر خلاقیت و نوآوری خود و چه با استفاده صحیح از خلاقیت‌ها و یافته‌های دیگران. باید یک خانه‌تکانی فکری در همه سطوح موثر جامعه اعم از مراکز سیاسی و علمی تا مراکز اقتصادی و فرهنگی انجام شود.
امروز به لطف الهی و با تلاش متخصصان و به‌ویژه جوانان این مرزوبوم، یکی از کشورهای قدرتمند نظامی و امنیتی دنیا هستیم. این قدرت و توانمندی را باید به سطوح دیگر جامعه گسترش دهیم و این مهم میسر نیست مگر آنکه اعتقاد داشته باشیم توسعه حقیقی توسعه‌ای است متوازن و پایدار که تمامی سطوح و ابعاد نظامی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی را در برمی‌گیرد. باید بستر زندگی خود را با بهترین روش‌ها، شگردها و تکنولوژی‌های مطرح برای رسیدن به توسعه متوازن و پایدار که سرانجام آن توسعه و رفاه جامعه خواهد بود، مجهز کنیم.
امروز موج گسترده و حرکت پرشتاب علمی فرزندان این آب‌وخاک در قالب شرکت‌های دانش‌بنیان، دانشگاه‌ها و مراکز علمی- پژوهشی و آمادگی فکری و ذهنی جوانان کوشا، باهوش و آگاه، همه و همه نشان از وجود یک قاعده قوی برای ترسیم مثلث پیشرفت و نیل به تکنولوژی برتر دارد. ظلم بزرگی است اگر ساختارهای تصمیم‌گیری این فرصت را برای کشور مقتدر جمهوری اسلامی از دست بدهند. مجموعه حاکمیت کشور لازم است حداکثر حمایت‌ها و تمهیدات قانونی لازم را برای شکوفایی استعدادهای علمی و توانمندی‌های بالقوه به‌کارگیرند تا در آینده‌ای نزدیک عالم و علم به جایگاه محوری خود در جامعه دست یابد.