به گزارش فلزات آنلاین و به نقل از مهر، عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما، به تشریح سیاست‌های پولی و ارزی کشور پرداخت. وی گفت: دولت در تنظیم بازار ارز اقتدار دارد، ولی دشمن، تمامی امکانات را بسیج کرده است که نظام جمهوری اسلامی ایران را دچار مشکل کند، بنابراین ما برنامه‌ریزی کردیم تا در طول دو ماه اخیر، نشان دهیم بر این مشکلات فائق خواهیم آمد.

بازار ارز تحت مدیریت است، سودجویان قطعا ضرر می‌کنند

رئیس کل بانک مرکزی افزود: نوسانات برای اقتصاد ایران خوب نیست و بنابراین ما ثبات را به اقتصاد بازگرداندیم، ضمن اینکه تبلیغات بر علیه ملت ایران را با تلاش و تدبیر دولت و بانک مرکزی، مدیریت کردیم، اکنون خوشحالیم که بازار ارز تحت کنترل کامل است و بانک مرکزی مسیر خود را ادامه خواهد داد. ما هدفمند بازار را به سمت تعادل پیش خواهیم برد و در آینده، مردم شاهد آن خواهند بود که برنامه‌های عملیاتی را در این زمینه پیش خواهیم برد.

همتی گفت: ما در بازار مداخله می‌کنیم، اما باید بازار ارز را بازار متشکلی کنیم، چراکه باید بازار ساماندهی شود؛ به خصوص اینکه اکنون در بازار و اقتصاد، بازار آزاد و نرخ‌های آن تاثیرگذار است.

وی در خصوص بخشنامه ارزی صادر شده طی روزهای اخیر برای بازگشت ارز حاصل از صادرات نیز گفت: اکنون اختیاراتی به صادرکنندگان داده‌ایم و آنها می‌توانند بخشی از ارز را از طریق سنا به صرافی‌ها عرضه کنند، ما نیز حتما باید بازار متشکل ارزی یا شبیه بورس داشته باشیم تا معاملات آنی و نه آتی را در آن ساماندهی کنیم، پس بانک مرکزی نیز در این بازار به عنوان بازیگردان اصلی حضور خواهد داشت.

جزئیات بازار متشکل ارزی: حواله هم به این بازار وارد خواهد شد

رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: کشف قیمت، ورودی و خروجی ارز همه در این بازار متشکل ارزی انجام خواهد شد، ضمن اینکه به مرور حواله نیز وارد این بازار می شود. اجازه دهید هر زمان که طرح کامل آن آماده شد، جزئیات را اعلام کنم، اما بازار نیما متحول خواهد شد و در میان مدت نیز، باید بازارها را به هم نزدیک کرده و نرخ‌ها را مدیریت کنیم؛ چراکه اکنون برخی می‌گویند چند نرخ در بازار ارز وجود دارد.

همتی گفت: دولت آمریکا به منطقه و همه کشورها فشار وارد می کند، اما نظام جمهوری اسلامی ایران مقتدر بوده و جلوی آن ایستاده است، پس تمام پیش بینی های آنها به باد رفته است. البته ما نمی توانیم اطلاعات خود را رو کنیم؛ چراکه دشمن می خواهد از آن استفاده کند، اما دولت و بانک مرکزی با اقتدار این مسیر را مدیریت خواهند کرد.

ذخایر خوب است، به سمت تعادل واقعی در نرخ ارز پیش می‌رویم

رئیس کل بانک مرکزی بار دیگر تاکید کرد: کسانی که در بازار ارز سرمایه‌گذاری می کنند، ممکن است ضرر کنند. من راجع به نرخ ارز صحبت نمی‌کنم؛ اما معتقدم که باید به سمتی برویم که بساط سودجویان جمع شود؛ ضمن اینکه با اطلاعی که از صادرات و منابع ارزی دارم، می‌گویم که به سمت تعادل واقعی پیش خواهیم رفت و نگرانی ندارم.

وی در خصوص انتشار اوراق مشارکت ارزی گفت: ما اختیاراتی را از سران سه قوه گرفته‌ایم که تائید مقام معظم رهبری هم در رابطه با آن اخذ شده تا سپرده ارزی از مردم بگیریم و در قبال آن، ضمانت بانک مرکزی را ارایه دهیم، این در حالی است که سابقه خوبی از سپرده ارزی وجود ندارد، ولی اکنون تضمین بانک مرکزی بر سپرده ارزی وجود دارد و سود هم به صورت ارزی و نقدی داده می‌شود.

همتی گفت: مبالغ قابل توجهی هم سپرده ارزی جذب شده است؛ اما هنوز هم انتظار داریم که مردم ارز خود را سپرده کنند. البته اختیار انتشار گواهی سپرده ارزی نیز در اختیار بانک مرکزی است که هر زمان بخواهیم می توانیم عرضه کنیم؛ اما در شرایطی که احساس کنیم لازم است این گواهی را در بازار عرضه کنیم، آن را هم پیش خواهیم برد.

از عملکرد صادرکنندگان راضی نیستیم

وی با بیان اینکه ما از عملکرد صادرکنندگان در بازگشت ارز به اقتصاد ایران راضی نیستیم، گفت: صادرکنندگان، از ابتدای سال تاکنون، کمتر از ۷ میلیارد دلار از ارز صادراتی خود را به بانک مرکزی عرضه کرده‌اند. البته صادرکنندگان نقش مهمی در اقتصاد کشور دارند، ما دست همه را به خاطر تلاشی که می‌کنند، می‌بوسیم، اما بسیاری از آن‌ها تولیدکننده هستند و برخی دیگر نیز تجاری هستند که فقط کالا صادر می کنند، آن‌ها باید بدانند که ارز باید به کشور وارد شود.

رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: وقتی که ارز به کشور آید، باعث رونق خواهد شد؛ یعنی صادراتی که منجر به تامین ارز شده و ارز آن منجر به اشتغال شود، ارزشمند است. در مورد اینکه چه نرخی باشد و چه‌طور باشد، موضوع را بررسی کردیم، ضمن اینکه ما با پتروشیمی‌ها صحبت کردیم و آن‌ها عملکرد خوبی در بازگشت ارز داشته‌اند و بالغ بر ۵ میلیارد دلار به سامانه نیما، عرضه کرده‌اند.

همتی گفت: صادرکنندگان خصوصی نیز باید توجه کنند که این نرخی که در بازار آزاد است، نرخ پایدار نیست و نرخی هم نیست که آن‌ها بر مبنای آن، کالای خود را تولید کرده باشند. خیلی از صادرکنندگان تولیدکنندگانی هستند که با امکانات دولتی و نرخ پایین خدمات در کشور از جمله آب و برق یارانه‌ای، کالا تولید کرده‌اند.

وی اظهار داشت: اولا صادرات در هفت ماه گذشته انجام شده است و ما نیز گشایش‌هایی با توجه به تورم کنونی که بالا رفته، برای ارز حاصل از صادرات آن‌ها ایجاد کرده‌ایم، اما باید بدانند که اگر ارز را نیاورند، به منزله خروج سرمایه است.

همتی افزود: خیلی از استانداران و صادرکنندگان جلسات متعددی را با ما داشته‌اند، توافق خوبی داشتیم تا ارز صادراتی به کشور برگردد؛ بر این اساس در بخشنامه جدید، کسانی که زیر یک میلیون دلار صادرات دارند، معاف از ارایه به سامانه نیما هستند که به این ترتیب، شش هزار نفر از صادرکنندگان از اینکه ارز را به سنا بدهند، معاف شده‌اند.

رئیس کل بانک مرکزی گفت: صادرکنندگان می‌توانند برای خود واردات داشته باشند، اما کسانی که بین یک تا سه میلیون دلار صادرات دارند، برای یک میلیون دلار آن، معاف از ارایه ارز به نیما هستند، اما ۵۰ درصد از دو میلیون دلار دیگر را باید به سامانه نیما بدهند.

صادرکنندگان را جریمه نمی‌کنیم

وی با تاکید بر اینکه صادرکنندگان بزرگ باید به کشور کمک کنند، گفت: ما آن‌ا را جریمه نمی کنیم، صادرات هم خوب است؛ چراکه تولید و اشتغال ایجاد می‌کند، اگر قرار باشد که ارز دوازده هزار تومانی به بازار عرضه کنند، به‌طور قطع تورم ایجاد خواهند کرد و اقشار آسیب پذیر جامعه آسیب بیشتری می‌بینند؛ این در حالی است که خیلی از صادرکنندگان بزرگ که آمارشان را دارم، ارز ۷۵۰۰ تومانی از نیما گرفته و کالا تولید کرده‌اند، ولی ارز خود را به دولت نداده‌اند.

همتی گفت: صادرکنندگان اول ارز حاصل از صادرات ماه‌های گذشته خود را بیاورند، بعد تصمیم بگیریم. از اول سال تا به حال، آن‌ها ارز خود را نیاورده‌اند.

وی افزود: به هر حال ما در خدمت صادرکنندگان هستیم؛ ضمن اینکه ۲۵۰ صادرکننده بزرگ داریم که آن‌ها را می‌پذیریم و با آن‌ها صحبت خواهیم کرد.

نحوه بازگشت ارز حاصل از صادرات را کمیته ۵ نفره با اختیار سرانه سه قوه تعیین کرد

همتی اظهار داشت: مصوبه سران قوا را داریم که همه صادرکنندگان باید ارز خود را به چرخه اقتصاد برگردانند و نحوه برگرداندن نیز توسط یک تیم ۵ نفره تصویب می‌شود که مسئولیت آن، با رئیس کل بانک مرکزی است. این مجموعه با نمایندگان اتاق تفاهم کرده‌اند؛ ولی من باز هم تاکید می‌کنم که صادرکننده نیز باید ارز را بیاورد؛ در حالیکه آن‌ها چانه می‌زنند. .

وی افزود: با اختیارات بخشنامه جدید پیش‌بینی ما این است که تا پایان سال، ۵ میلیارد یورو باید ارز وارد چرخه اقتصاد شود که در بازار آزاد نیز تاثیر مثبت خود را خواهد گذاشت. صادرکنندگان هم به ما کمک میکنند و همه باید در این جنگ ارزی با هم باشیم.

همتی در خصوص صادرات ریالی نیز گفت: دستگاه‌های کارتخوان بانکی ایران به عراق و سلیمانیه رفته است؛ ولی چون با وی پی ان کار می‌کنند، قابل کنترل نیستند، این خروج سرمایه از کشور در پوشش صادرات است. اگر به داخل کشور ارز نیاید، حتما مشکل زا است. صادرکنندگانی که صادرات ریالی دارند، باید با ما در این رابطه صحبت کنند. ما نیز از پتانسیل آن‌ها استفاده می کنیم. مذاکراتی نیز از سوی رئیس جمهور عراق صورت گرفته که در این مورد نیز مذاکراتی انجام شده است. ممکن است من هم به عراق بروم و این مسائل را حل کنیم.

وی اظهار داشت: ارز به جهش اقتصادی کمک می‌کند، اگر ارز به کشور برنگردد، خروج سرمایه از کشور به حساب می‌آید. ما ۴۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داریم، اگر نصف آن ریالی باشد، ما نمی‌توانیم ارز مناسبی داشته باشیم. از اول سال تا به حال ۳۱ میلیارد دلار تامین ارز برای واردات داشته‌ایم.

بزرگترین ذخایر اسکناس ارزی را در طول سال‌های گذشته داریم

همتی گفت: بیشترین و بزرگترین ذخایر اسکناسی ارز را در طول سال‌های گذشته داریم. چند ماه گذشته نیز که در رسانه کمتر حضور داشتیم، پیگیر این روزهای پرفشار بودیم و الان نیز مشکلی نداریم. دو گروه از بانک مرکزی برای فروش نفت و بازگشت ارز آن در کشورهای هدف حضور دارند.

وی افزود: از پرسنل و وزیر نفت که کمک خوبی به بانک مرکزی کرده اند، استفاده کردیم و موضوع فروش نفت و درآمد ارزی آن را مدیریت کرده ایم و در آینده وضعیت بهتری خواهیم داشت.

رئیس کل بانک مرکزی گفت: دستگاههای کارتخوان از سوی همکاران بانک مرکزی طی سالهای گذشته مورد غفلت واقع شده بود. یعنی به راحتی یک فرد می توانست در خارج از کشور، دستگاه کارتخوان ایرانی را در یک صرافی خارجی در ترکیه یا کانادا، استفاده کرده، کارت بکشد و پول جابجا کند. ۵۰ بار قابلیت این وجود داشت که کارت کشیده شود و محدودیتی هم در این رابطه وجود نداشت؛ در حالیکه در یک روز، ده میلیارد تومان جابجایی پول هم داشتیم، اما اکنون بالای ۵۰ میلیون تومان امکان پذیر نیست. آنها زرنگ بودند ولی ما نیز زرنگی های خود را داریم و بر اساس شماره ملی در هر کارت بانکی، محدودیت انتقال پول را خواهیم داشت.

وی اظهار داشت: این شیوه‌های استفاده از کارتخوان ها در خارج از کشور، مصداق اصلی پولشویی است که یک فرد راحت چند میلیارد تومان از جامعه جابجا کند. این را نظام از ما می خواهد که کنترل کنیم و البته ما هم محکم هستیم و یکی یکی اینها را اجرایی خواهیم کرد.

برنامه بانک مرکزی برای کنترل تورم و حفظ ارزش پول ملی

همتی در خصوص تورم و حفظ ارزش پول ملی گفت: از بابت فشار تورمی متاسفم. این دغدغه دولت است، شوک ارزی ایجاد شده شوک منفی طرف عرضه است که اثر خود را بر روی سطح عمومی قیمتی نشان می دهد و تقریبا خرداد تا شهریور، تورم نقطه به نقطه صعودی بود اما خوشبختانه کمتر شده است که امیدواریم در ماههای آینده نیز کاهش یابد. سیاست قطعی بانک مرکزی و دولت این است که تورم را کنترل کرده و بعد کاهش دهد. این جزو سیاستهای جدی ما است و ظرف یک ماه گذشته نیز اگر ارزش پول ملی را در نظر بگیریم، ۲۰ درصد تقویت ارزش پول ملی را داشتیم.

وی افزود: با اعلام ترامپ برای اجرای مرحله دوم تحری‌ ها ۲۰ درصد ارزش پول ملی را تقویت کرده‌ایم و این نشانگر تدبیر بانک مرکزی و احتیاط آن در بازار است که بر اساس آنچه که خود برنامه داریم، پیش رویم نه بر اساس آنچه دیگران می‌گویند.

همتی گفت: نقدینگی که اکنون داریم نسبت به میانگین ۵ سال اخیر، فرقی نکرده و رشد ۲۰ درصدی داشته است. از اول سال تا شهریورماه نقدینگی رشد داشته و با این فرمان، نقدینگی بیست درصد رشد خواهد داشت و اصلا سرعت نقدینگی بالا نیست؛ داریم کنترل می کنیم و بانک‌ها را نیز کنترل کردیم و تسلط کامل داریم.

هیچ کار بدون سیاستی در بازار پول انجام نمی‌شود

رئیس بانک مرکزی گفت: هیچ کاری بدون سیاست در بازار پول انجام نمی شود. اما باید این نکته را گفت که تا دهه ۷۰ و ۸۰ کنترل نقدینگی و تورم از طریق پایه پولی و حجم پول یا نقدینگی بود، دولت‌ها و بانک های مرکزی وقتی که به هدف کنترل تورم و انحراف تولید از مقدار بهینه می‌رسیدند، این سیاست را کنترل می‌کردند یعنی حجم نقدینگی را از طریق سپرده قانونی، عملیات بازار باز و نرخ تنزیل کنترل می‌کردند، اما در دنیا این کنار گذاشته شده است؛ بنابراین ما هم باید به این سمت برویم که با ابزار ایجاد کانال نرخ سود، این کنترل را صورت دهیم.

وی اظهار داشت: با دستور مقام معظم رهبری در مورد اصلاح نظام بانکی و سیاست‌های پولی و کنترل نقدینگی، کمیته‌ای تشکیل داده ایم که به روز هستند و از طریق نرخ سود و عملیات بازار باز، کار را پیش بریم. اختیاراتی از سران سه قوه گرفته ایم که بانک مرکزی عملیات بازار باز داشته باشد و ما از طریق اوراقی که دولت دارد و پیش‌بینی هم شده که سازمان برنامه و بودجه در بودجه سال ۹۸ هم تدبیر خواهد کرد، ما وارد خرید و فروش اوراق خواهیم شد و نقدینگی و نرخ سود را کنترل خواهیم کرد.

همتی گفت: بانک‌ها همه مجوز بانک مرکزی دارند و مردم خیالشان راحت باشد، همه سپرده‌گذاران مورد حمایت خواهند بود. اصلاحات نظام بانکی را بر مبنای کنترل بانک مرکزی صورت خواهد بود.

حدود اختیارات سران سه قوه به بانک مرکزی چقدر است؟

همتی گفت: اختیارات بانک مرکزی در چارچوب ضوابط و اختیارات خواهد بود، اما این اختیارات سرعت عمل ما را در بازار پول و ارز بیشتر خواهد کرد؛ ما اختیارات بی حد و حصر شخصی نداریم، اختیاراتی است که کار ما را تسهیل خواهد کرد.

وی در مورد استقلال بانک مرکزی افزود: اگر سیاست‌های مالی بتواند خوب تنظیم شود، اتوماتیک بانک مرکزی مستقل خواهد بود و تورم و نقدینگی را کنترل خواهد کرد.

همتی در خصوص اصلاح نظام بانکی نیز گفت: اولین گام برای اصلاح نظام بانکی، اصلاح ناترازی نظام بانکی است. بخشی از آن بدهی دولت به بانک‌ها است، اما اکنون ممکن است بخشی از آن‌ها انجام شود، یا در مورد فروش اموال مازاد بانک‌ها بخشی از کار انجام شود، اما اولویت اول ما ناترازی برخی از بانک‌ها است که منجر به اضافه برداشت می شود؛ آنها را در اولویت قرار خواهیم داد که اصلاح کنیم.

وی اظهار داشت: اینکه برخی می گویند که اکنون شرایط برای اصلاح نظام بانکی مساعد نیست، من با این موافق نیستم. شرایط خوب است. اصلاح را در نظام بانکی شروع خواهیم کرد.