محمد جواد واعظی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: چیلر از عمده مصرف‌کنندگان لوله مسی در ایران است، با توجه به افزایش قیمت چیلر، تقاضای خرید آن بسیار کاهش یافته و بدیهی است که کاهش مصرف چیلر، خود به خود بر بازار مصرف لوله مسی تاثیر می‌گذارد و موجب کاهش فروش لوله می‌شود. با اینکه هنوز تاثیرات مواردی که عنوان شد نمود خارجی پیدا نکرده است اما پیش بینی می‌شود که ظرف مدت دو الی سه ماه آینده تاثیرات خود را نشان دهد و شاهد افت چشم‌گیر فروش لوله مسی در بازار داخلی باشیم.
وی عنوان کرد: میزان مصرف لوله مسی سالانه بین ۱۰ الی ۱۲ هزار تن متغیر است که سال گذشته مصرف داخلی تقریبا ۱۱ هزار تن بود که سال ۹۸ پیش بینی می‌شود این رقم به زیر ۱۰ هزار تن برسد؛ چهار شرکت تولیدکننده لوله مسی سالانه ظرفیت تولید ۴۰ هزار تن لوله را دارند که با توجه به میزان مصرف داخلی و مشکلات صادرات ناشی از معضلات سیاسی، این چهار شرکت با کمتر از ۳۰ درصد ظرفیت خود، لوله مسی تولید می‌کنند. مگر اینکه در حوزه صادرات راهکارهایی ارائه شود و باب جدیدی در این رابطه باز شود تا این چهار تولیدکننده بتوانند صادرات خود را افزایش دهند.
عمده معضل بخش صادرات تعرفه‌های گمرکی است
مدیر فروش شرکت بابک مس ایرانیان بیان کرد: شرایط منتج از تحریم‌ها و معضلات انتقال ارز، زمینه‌ساز مشکلات زیادی در حوزه صادرات شده است اما عمده معضلات ما در بحث صادرات به خاورمیانه با اینکه سه کشور ترکیه، امارات و عربستان از پرمصرف‌ترین کشورهای خریدار لوله مسی در منطقه هستند ولی با شرایط سیاسی که با بین کشور ما و دو کشور عربستان و امارات وجود دارد، هیچ‌گونه صادراتی از ایران به این کشورها انجام نمی‌شود. عربستان که اجازه ورود هیچ‌گونه کالای ایرانی را نمی‌دهد و امارات نیز با وجود نزدیکی مسیر و پایین بودن هزینه حمل و نقل، تمایلی به همکاری با ایران ندارد و لوله مسی مورد نیاز خود را هرچند با هزینه بیشتر، از کشورهای دیگر تامین می‌کند، در واقع عملا تنها بازاری که برای محصولات لوله‌های ایرانی باقی می‌ماند، بازارهای کشور ترکیه است که سالانه ۱۹ هزار تن واردات دارد، ترکیه تقریبا از پنج سال پیش که برنامه پیوستن به اتحادیه اروپا را داشت شروع به اجرایی کردن برخی از قوانین اتحادیه اروپا کرد، یکی از این قوانین بحث تعرفه‌های گمرکی بود که بر اساس آن ترکیه برای واردات اقلام غیر اروپایی تعرفه گذاشت که تعرفه لوله مسی وارداتی از ایران ۸/۴ درصد است، در حالی که تعرفه گمرکی لوله مسی که از کشور یونان به عنوان یک کشور اروپایی وارد خاک ترکیه می‌شود، تنها ۱ درصد است. در نتیجه از پنج سال پیش تا به امروز، بازار ترکیه نیز برای لوله‌های مسی ساخت ایران افت شدیدی داشته و تقریبا بازار لوله مسی در ترکیه دست یونانیان افتاده است.
معاهدات بین المللی اقتصادی بین ایران و دیگر کشورها وجد ندارد
واعظی در رابطه با معضلات صادرکنندگان لوله مسی، توضیحاتی داد: در واقع می‌توان معضلات صادرات لوله مسی را بدین شکل دسته‌بندی کرد، ۱-معضلات سیاسی ۲- مشکلات انتقال ارز و ۳- نبود معاهدات بین المللی تجارت آزاد بین ایران و دیگر کشورها؛ متاسفانه ایران در هیچ‌کدام از معاهدات دوجانبه و چندجانبه تجارت آزاد که بین کشورها منعقد می‌شود حضور ندارد، در حال حاضر وقتی کشور گرجستان با اروپا معامله می‌کند با تعرفه صفر درصد همکاری دارد اما همین گرجستان با ایران با تعرفه ۵ درصد معامله می‌کند، تقریبا تمامی کشورها همین شرایط را دارند حتی روسیه نیز برای همکاری صادراتی با ایران از این قاعده مستثنا نیست. معاهدات بین المللی اقتصادی زمانی که بین کشور ما و کشورهای دیگر وجود ندارد، صادرات مشکل و غیراقتصادی است.
وی ادامه داد: صادرات ما به دو بخش صادرات با بازگشت ارز و صادرات بدون بازگشت ارز تبدیل شده است، صادرات با بازگشت ارز به دلیل به صرفه نبودن تبدیل ارز به ارز نیمایی عملا رو به صفر خواهد رفت، البته منهای به صرفه نبودن ما توان بازگشت ارز را نیز نداریم، وقتی بانک مرکزی بخشنامه‌ای ابلاغ می‌کند باید راهکار بازگشت ارز از طریق بانک‌های بین المللی را نیز ارائه دهد، عملا هیچ راهکاری برای این جابجایی وجود ندارد و صادرکننده به همین دلیل فلج شده است؛ در اینصورت راه دوم یعنی صادرات بدون بازگشت ارز باقی می‌ماند که در این روش یا معاملات را براساس ریال انجام می‌دهند یا ارز را خارج از ایران به ریال تبدیل کرده و ریال را وارد کشور می‌کنند، البته با توجه به محدودیت‌های قانونی که امسال مجلس تصویب کرد، دیگر این راه نیز وجود ندارد. جدای از موارد عنوان شده معافیت‌های مالیاتی را نیز خذف کرده‌اند، به نظر می‌آید و منطقی است که میزان صادرات امسال کاهش یابد اما اگر تفاوت نرخ ارز نیما و آزاد به همین منوال ادامه داشته باشد و به اصطلاح صادرات کاذب داشته باشیم و ارز حاصل از این صادرات هم به کشور برنگردد، احتمالا افزایش صادرات خواهیم داشت؛ یعنی به نظر می‌رسد میزان صادرات، در بخش صادرات با بازگشت ارز کاهش چشم‌گیر خواهد داشت. البته با توجه به روشن نبودن آینده ارز، قضاوت و پیش بینی بسیار سخت است.
واردات لوله مسی سالانه کمتر از ۲۰۰ تن است
مدیر فروش شرکت بابک مس ایرانیان با بیان اینکه فقط شرکت باهنر لوله آلیاژی تولید می‌کند، عنوان کرد: واردات لوله مسی آنقدر کم است که می‌توان این رقم را نادیده گرفت، البته در بحث لوله‌های آلیاژی اوضاع کمی متفاوت است و فقط یک شرکت از چهار شرکت تولیدکننده لوله مسی، لوله آلیاژی تولید می‌کند؛ به همین دلیل ما در بحث لوله آلیاژی نیاز به واردات برخی از آلیاژها داریم؛ البته نیاز به برخی از لوله‌های موئینه مسی که تولید آن‌ها صرفه اقتصادی ندارد نیز از طریق واردات تامین می‌شود که درصد بسیار کمی است. در سال واردات لوله مسی به ۲۰۰ تن نیز نمی‌رسد.
