شرکت مسبار کاوه از چه زمانی فعالیت خود را شروع کرد؟
شرکت مسبارکاوه در سال ۸۰ راه‌اندازی شده است، ما پیش از افتتاح شرکت مسبارکاوه شرکتی با نام مس راد کوهرنگ داشتیم که فقط مفتول مسی تولید می‌کرد، در آن زمان تصمیم گرفتیم با توسعه مجموعه و اضافه کردن محصولات جدید ارزش افزوده بیشتری ایجاد کنیم، در حال حاضر سیم هوایی مسی، هادی‌های افشان و نیمه افشان، هادی‌های مفتولی و تسمه مسی تولید می‌کنیم.
البته تسمه مسی در هر صنعت مصرفی نام متفاوتی همچون شینه، باسبار، سیم تخت و .. دارد، صنایع مصرف‌کننده تسمه تولیدکنندگان و تعمیرکاران ترانسفورماتور، تابلوسازان برق و تولیدکنندگان کویل‌های ارتینگ هستند، دو سالی هست که یک صنف مصرف‌کننده به اصناف قبلی اضافه شده که میزان تقاضای تسمه را افزایش چشم‌گیری داده است، صنایع دستی از جذاب‌ترین صنایع مصرف‌کننده تسمه‌های مسی هستند که ظروف بسیار زیبایی را از این تسمه‌ها تولید می‌کنند. در واقع این صنعت‌گران یا ورق مسی را از شرکت شهید باهنر خریداری می‌کنند و خودشان این ورق‌ها را برش می‌دهند یا تسمه‌های عرض بزرگ با ضخامت کم را از ما خریداری کرده و از آن گرده تولید می‌کنند.
استاندارد سایز تسمه‌ها چقدر است؟
سایز تسمه‌ها بسیار متنوع است، ما تسمه از ضخامت دو میلیمتر با عرض یک سانتی‌متر تا ضخامت چهار میلیمتر با عرض ۱۷۰ میلیمتر تولید می‌کنیم، این تسمه‌ها دو نوع شاخه و کویل دارند. از تسمه‌های خیلی بزرگ با ضخامت کم در ساخت ظروف استفاده می‌شود، تسمه‌های متوسط و کوچک در تابلوها و اگر سایز خیلی ریز شود در سیم‌پیچی ترانسفورماتور به کار می‌رود. البته بیشتر شرکت‌ها ترانسفورماتورساز مس را با آلومینیوم جایگزین می‌کنند.
آیا در تابلو برق نیز می‌توان بجای تسمه مسی از تسمه آلومینیومی استفاده کرد؟
استفاده از تسمه آلومینیومی به جای تسمه مسی محدودیتی ندارد اما به دلیل حجم بیشتری که می‌گیرد، تابلو برق بسیار بزرگ می‌شود و نیاز به فضای بیشتری دارد، برای اینکه بتوانند آلومینیوم را جایگزین مس کنند باید سایز را سه برابر افزایش دهند. در واحدهایی که محدودیت فضایی دارند جایگزینی آلومینیوم بجای مس، توصیه نمی‌شود.
سهم مسبارکاوه از بازار تسمه مسی چقدر است؟
در واقع هیچ آمار رسمی وجود ندارد که بدانیم ما چه سهمی از بازار تسمه‌های مسی را در اختیار داریم اما حدس می‌زنم ۶۰ درصد سهم بازار مربوط به مسبارکاوه است.
تقاضا نسبت به سال ۹۷ چه تغییری کرده است؟
سرانه تولید مس نشانه پیشرفت کشور است، در واقع برای ارزیابی پیشرفت کشور، کنار بررسی رشد اقتصادی، سرانه مصرف مس نیز در نظر گرفته می‌شود، هرچقدر کشوری توسعه یابد مصرف مس آن کشور نیز افزایش خواهد داشت. امسال با توجه به کسری بودجه‌ای که دولت دارد، پروژه‌ها بسیار کمتر شده‌اند، هر سال این موقع، شرکتهای تابلوساز سفارش تسمه داده بودند اما هنوز که از سفارش خبری نیست، حتی، روز به روز تقاضا نیز کاهش می‌یابد؛ تولیدکنندگان تابلو از قبول پروژه جدید نگرانند که مبادا دولت نتواند از پس پرداخت مبلغ فاکتور برآید؛ به همین دلیل تولیدکنندگان دست به عصا راه می‌روند.
در بحث تولید با چه مشکلاتی مواجه هستید؟ آیا مواد اولیه به اندازه کافی در دسترس است؟
مشکل خاصی در فرایند تولید نداریم؛ خوشبختانه در کشور ما مس به وفور یافت می‌شود و مشکلی در این زمینه نداریم، ما هر هفته در بورس کالا شرکت کرده و مواد اولیه مورد نیاز خود را از این طریق تهیه می‌کنیم. سال گذشته دسترسی به مواد اولیه کمی دشوار شده بود که امسال خوشبختانه دولت با تمهیداتی که اندیشید این معضل را حل کرد.
از چه نوع تکنولوژی برای تولید تسمه استفاده می‌کنید؟
تکنولوژی سنتی تولید تسمه روش اکسترود است، اما تکنولوژی‌های جدیدتری نیز رایج شده‌اند. ما اولین شرکت در ایران هستیم که دستگاه کانفورم را برای تولید تسمه وارد کردیم، برای تولید تسمه مورد نیاز صنایع تولیدی ترانسفورماتور، میلگرد ۲۰ میلیمتر مسی را وارد چرخ ریخته‌گری کرده و پس از خمیری شدن مواد اولیه، با قالب، سایز مورد نظر را اکسترود می‌کنیم؛ برای تابلوسازها که سختی ورق نیز برای آن‌ها مهم است، مرحله کشش نیز به این فرایند افزوده می‌شود. برای تولید تسمه از مفتول در سه سایز ۱۲، ۱۶ و ۲۰ میلیمتر استفاده می‌شود. قبل از این روش تولید تسمه به این شکل بود که کاتد را به بیلت تبدیل کرده و بیلت را با پرس اکستروژن تبدیل به مقاطع مسی می‌کردند که قیمت تمام شده آن بسیار بالا بود.
چه عواملی بر رونق یا رکود بازار داخلی تاثیر دارد؟
متاسفانه بازار داخلی بسیار سردرگم است، قیمت مس یا به طور کلی فلزات ارتباط مستقیم با نوسانات قیمت دلار دارد و همین نوسانات بازار داخلی را گیج کرده است، اگر قیمت دلار آزاد شود و به قیمت واقعی خود برسد، بسیاری از مشکلات بازار داخلی رفع خواهد شد. در حال حاضر اختلاف قیمت دلار نیمایی با دلار آزاد است که وضعیت بازار را تعیین می‌کند، به طور مثال اگر فاصله نرخ این دو با هم زیاد شود، رقابت افزایش می‌یابد و اگر اختلاف کم باشد کاهش قیمت داریم و رقابتی وجود ندارد، در کل بازار داخلی ما بسیار گیج است. بزرگترین چالش کشور کشف نرخ واقعی دلار است، اگر دلار قیمت واقعی داشته باشد مس نیز با نرخ واقعی در بورس کالا قیمت‌گذاری می‌شود و بسیاری از معضلات تولیدکنندگان مصنوعات مسی حل خواهد شد.
مشتریان شما عمدتا از خود شما تسمه مورد نیاز خود را خرید می‌کنند یا از طریق بازار این تسمه‌ها را تهیه می‌کنند؟
شرکتهای بزرگی که تناژ بالا بخواهند مستقیما از شرکت تسمه می‌خرند و مشتریان که مصارف آن‌ها جزئی است از طریق بازار باید نیاز خود را برطرف کنند، حداقل تناژی که می‌توانند مستقیم از شرکت خرید کنند یک تن یعنی وزن یک بسته از این تسمه‌ها است.
آیا زمینه برای صادرات تسمه‌های مسی مهیا است؟
ما باید برای صادرات به کشورهای دیگر برنامه مدون داشته باشیم و هوشمندانه عمل کنیم، به ویژه برای صادرات به بازار آماده عراق. کشور چین به دلیل تنوع سایزی که تسمه‌ها دارند و به دلیل هزینه‌بردار بودن حمل‌ونقل مس که ناشی از سنگین بودن مس است، نمی‌تواند بازار عراق را ساپورت کند؛ در نتیجه ما باید از این شرایطی که عراق پس از جنگ دارد استفاده کنیم و میدان را به نفع حریف‌های ترک و عربمان خالی نکنیم. در حال حاضر دو کشور ترکیه و عربستان تمرکز عجیبی بر بازار عراق کرده‌اند و این بازار را بسیار خوب ساپورت می‌کنند، بویژه عربستان که صادرکنندگان این کشور حتی راحت‌تر از ترکیه در عراق فعالیت صادراتی می‌کنند، ما نیز باید از بازار تشنه عراق نهایت استفاده را ببریم و قوانینی برای تسهیل صادرات به این کشور وضع کنیم.
دولت چگونه می‌تواند راه را برای صادرکنندگان هموار کند؟
دولت مقررات متعدد و متناقضی وضع می‌کند و مصوباتی مانند بازگشت ارز به سامانه نیما صادرکنندگان را سردرگم کرده است؛ من به عنوان صادرکننده نمی‌دانم در ۶ ماه آینده چه میزان صادرات خواهم داشت و چقدر باید ارز به کشور بازگردانم، پس چگونه برای صادرات برنامه‌ریزی کنم؟ عطف به‌ماسبق کردن هم فعالیت را دشوارتر کرده است. ما بیشترین مراودات اقتصادی را با عراق داریم که خیلی از فعالان تجاری و بازرگانی آن‌ها در ایران شماره حساب دارند و مبالغ خربد خود را ریالی پرداخت می‌کنند و علاقه‌ای هم به پرداخت ارزی ندارند؛ این در حالی است که دولت اعلام می‌کند که اجازه صادرات ریالی را ندارید. در چنین شرایطی چگونه می‌توان قوانین مرتبط با بازگشت ارز را اجرا کرد. متاسفانه دولت به جای اینکه صادرکننده را تشویق کند، سنگ جلوی پای آن‌ها نیز می‌اندازد. دولت اگر با بخش خصوصی کاری نداشته باشد، بخش خصوصی به راحتی می‌تواند ایجاد ارزش افزوده کند. ما دو هفته دیگر در نمایشگاه عراق حضور داریم و مطمئنا می‌توانیم قراردادهای خوبی عقد کنیم، البته اگر قوانین دست ما را نبندد.
پس از اعمال تحریم صادرات فلز، صادرات محصولات شما چه تغییری کرده است؟
ما همچنان صادرات داریم، عملا تحریم‌ها برای شرکتهای بزرگ است و ما نیز بیشتر با بازرگانان کار می‌کنیم که با آمریکا مراوده‌ای ندارند که تحریم‌های آمریکا بتواند تاثیری بر عملکرد آن‌ها بگذارد؛ پس دلیلی ندارد به خاطر تحریم‌ها از ما سیم و کابل یا تسمه نخرند. ما در حال حاضر به غیر از هادی‌های افشان، نیمه افشان و مفتولی، تسمه نیز به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می‌کنیم، صادرات به کشورهای CIS نیز در برنامه آینده ما هست. شرکتهای کوچک و متوسط راه دور زدن تحریم‌ها را پیدا می‌کنند به شرط اینکه دولت دست‌اندازی بر سر راه آن‌ها نگذارد. دولت باید به صادرات محصولات تولیدی کمک کند. در حال حاضر مواد اولیه به صورت خام از کشور خارج می‌شود که هیچ آورده‌ای برای کشور ندارد.
آیا محصولات تخت به کشور وارد می‌شود؟
حجم واردات محصولات تخت بسیار کم است، تنها محصول تختی که وارد ایران می‌شود ورق‌هایی با عرض بیش از ۶۶۰ سانتی‌متر است که شرکت باهنر تولید نمی‌کند و از ترکیه وارد کشور می‌شود اما مقدار آن بسیار ناچیز است، از ورق‌های بیش از ۶۶۰ سانتی‌متر در ساخت ترانسفورماتور استفاده می‌شود و گاها خود این شرکت‌ها مستقیم از ترکیه ورق مورد نیاز خود را وارد می‌کنند. البته فروشندگان بازار نیز در برخی مواقع ورق کمتر از ۶۶۰ سانتی‌متر نیز وارد می‌کنند، در بعضی موارد واردات نسبت به تولید داخلی ارزان‌تر است. به هرحال به دلیل انحصاری بودن تولید ورق، بازاریان در بین تولیدات داخلی انتخاب دیگری ندارند و برای کاهش هزینه‌های خود دست به دامان واردات می‌شوند که البته در حال حاضر این میزان نزدیک به صفر است. اما در بحث تسمه مسی به دلیل اینکه قیمت‌های ما بسیار پایین‌تر از کشور ترکیه است، واردات انجام نمی‌شود. در بحث تسمه، واردات که نداریم هیچ، اتفاقا به کشور ترکیه تسمه نیز صادر می‌کنیم.
