به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، نرخ دلار که اواخر سال گذشته مجددا روند صعودی به خود گرفته بود، در اواخر اردیبهشت و پس از رسیدن به قله 15300 تومانی، سقوط تدریجی را آغاز کرد؛ به طوریکه طی 3 ماه اخیر با بیش از 23 درصد کاهش به حدود 11700 تومان رسیده است. در حال حاضر بازار ارز با میزان افزایش عرضه روبه‌رو است، اما از حجم تقاضا در قیاس با گذشته به شدت کاسته شده است. بازگشت ارز حاصل از صادرات به بانک مرکزی به سرعت صورت می‌گیرد، از این رو روند جهش نرخ دلار متوقف شده است. نمودار 1، تغییرات قیمتی دلار طی 6 ماه اخیر را نشان می‌دهد.

با تشدید تحریم‌ها در سال جاری و عدم تمدید معافیت‌های نفتی کشور، به نظر می‌رسید امکان فروش نفت و بازگشت ارز حاصل از صادرات نفت وجود ندارد، اما تاکنون نشانه‌های تعمیق این بحران مشاهده نشده است. طی نیمه اول سال جاری، علاوه بر لغو معافیت‌های خرید نفت ایران، تحریم صنایع فلزی ایران و همچنین هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس نیز صورت گرفت. شرکت پتروشیمی خلیج فارس در بیش از نیمی از شرکت‌‎های پتروشیمی ایران سهامدار است و این تحریم مستقیما درصد بسیاری از درآمد ارزی کشور را مورد هدف قرار می‌دهد. چنانکه عمده محصولات پتروشیمی کشور نیز نیمه‌خام محسوب می‌شوند، امکان دور زدن تحریم و دستیابی به درآمد ارزی ناشی از آن بسیار دشوار است.

تحریم صنایع فلزی نیز نقطه دیگری است که به درآمد ارزی کشور آسیب زده است. سال گذشته عملکرد صادراتی صنعت فولاد کشور تحت تاثیر تحریم بانکی حدود 25 درصد کاهش را نشان می‌داد؛ اکنون این روند در سال جاری نیز ادامه داشته و درآمد ارزی برخی فولادسازان بزرگ در سال جاری نیز با کاهش نسبی روبه‌رو بوده است. عمده درآمد ارزی ایران از صنایع فلزی به فولاد مربوط می‌شود. به نظر می‌رسد فشار شدید روی صادرکنندگان برای بازگرداندن ارز حاصل از صادرات، در عمده صنایع بخش خصوصی (اعم از صنایع فلزی و پتروشیمی) لااقل در مرحله فعلی منجر شده است تا تقاضا به اندازه کافی بازار ارز را سیراب کند.

کارشناسان معتقدند، کاهش حجم معاملات بزرگ در بازار که منجر به جهش‌های مقطعی در قیمت می‌شد یکی از عوامل اصلی کاهش نرخ ارز در طی این مدت بوده است. قیمت دلار در سامانه نیما که برای کنترل مبادلات در نظر گرفته شده بود، اکنون بیش از هر زمانی به نرخ بازار آزاد نزدیک شده است که این مسأله نکته مثبتی است و می‌تواند رانت و سواستفاده‌های قبلی را تقریبا حذف کند.

اکنون به نظر می‌رسد جریان نقدینگی موجود در جامعه در حال حرکت به سوی بخش‌های دیگری است. به ویژه با توجه به رونق بورس و رشد شاخص کلی آن، یکی از بازارهای هدف، بازار بورس بوده است که البته در صورت تداوم، خبر خوشایندی برای اقتصاد ایران می‌تواند تلقی شود.

انتهای پیام//