مدیرعامل شرکت ذوب آهن اردبیل به عنوان یکی از تولیدکنندگان میلگرد، گفت: در شرایطی که کشور در جنگ اقتصادی به سر می‌برد، نهادهای متولی مانند اداره مالیات و بانک‌ها به جای آنکه حامی تولیدکنندگان باشند، در تضاد با منافع صنعت عمل می‌کنند و بسیاری از تولیدکنندگان بدون حامی مانده‌اند که در نتیجه یا باید تن به تولید همراه با زیان دهند و یا اینکه چاره‌ای جز تعطیلی کارخانه برای آن‌ها باقی نمی‌ماند.
محمدتقی بهرامی نوشهر در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» در خصوص وضعیت شرکت ذوب آهن اردبیل، اظهار داشت: شرکت ما یک مجموعه بزرگ در زنجیره فولاد است که محصولات نهایی مانند میلگرد، تیرآهن، نبشی و … تولید می‌کند. اگر برنامه شرکت به‌طور کامل اجرا شود که اقدامات اولیه در این زمینه نیز صورت گرفته است، هم از نظر اشتغال و هم از نظر تولید و ارزآوری، جایگاه خوبی در کشور و صنعت فولاد خواهیم داشت زیرا یک پروژه تولید شمش نیز در دست اقدام داریم که کوره‌های آن نیز نصب شده است و در آینده نزدیک راه‌اندازی خواهد شد.
وی ادامه داد: میزان تولید میلگرد در این مجموعه حدود یک هزار تن در روز است که مجموع تولیدات آن در سال به ۳۵۰ هزار تن می‌رسد. کلیه محصولات شرکت ما به عراق، پاکستان، افغانستان و دیگر کشورهای همسایه صادر می‌شود. البته دیگر کشورها مانند عمان نیز درخواست‌هایی را برای خرید محصول از ما داشتند که هنوز نتوانستیم به این سفارشات رسیدگی کنیم.
متولیان صنعت حامی تولید، نیستند
مدیرعامل شرکت ذوب آهن اردبیل در خصوص مشکلات بخش تولید بیان کرد: در حال حاضر شمش فولادی را از بازار تهیه می‌کنیم. برای این منظور نیاز به نقدینگی داریم که متاسفانه بانک‌ها بهعنوان محل تامین نقدینگی، بعضا قادر به همراهی نیستند و وام را در اختیار تولیدکننده قرار نمی‌دهند. در شرایط کنونی این استنباط می‌شود که بانک‌ها در کنار تولید نیستند و بعضا در مقابل تولیدکنندگان قرار می‌گیرند. چندین سال است که وضعیت به همین منوال تداوم یافته است.
بهرامی نوشهر با اشاره به اینکه تولیدکنندگان باید برای ۳۰ روز آینده خود مواد اولیه جهت تولید پایدار در اختیار داشته باشند، خاطرنشان کرد: در صورت کمبود مواد اولیه، تولید تداوم نخواهد یافت و شرکت با زیان‌های وارد آمده ناشی از وقفه در تولید، در نهایت دچار ورشکستگی خواهد شد. نبود مواد اولیه به‌دلیل عدم تامین نقدینگی به‌موقع، تولید را زمینگیر می‌کند.
وی اظهار کرد: با وجود اینکه سال‌ها است از بانک‌ها برای تامین نقدینگی و سرمایه در گردش درخواست وام دادیم، اما نتوانستیم از تسهیلات این بانک‌ها استفاده بهینه ببریم. این در شرایطی است که با توجه به اجرای چندین پروژه دیگر، به‌دلیل عدم تامین مالی به‌موقع، پروژه‌ها بدون پیشرفت رها می‌شوند و اجرای آن‌ها به تاخیر می‌افتد. متاسفانه تولیدکنندگان نیز قادر به انجام کاری نیستند تا مشکلات ناشی از نبود سرمایه را جبران کنند.
مدیرعامل شرکت ذوب آهن اردبیل نسبت به عملکرد بانک‌ها این‌گونه گلایه کرد: شنیده‌ها حاکی از آن است که برخی از بانک‌ها با دلالان همراهی کرده و به آن‌ها وام‌های کلان با سود کم ارائه می‌دهند، اما در مقابل، به تولیدکنندگان هیچ وامی تعلق نمی‌گیرد. در حالی که تولیدکنندگان شدیدا نیازمند تامین نقدینگی برای تهیه مواد اولیه خود هستند.
بهرامی نوشهر با اشاره به فرآیند پیشنهادی خود برای اخذ وام از بانک اظهار کرد: در نظر داشتیم که با تسهیلاتی که از بانک دریافت می‌کنیم، اقدام به خرید مواد اولیه کرده و با تبدیل این مواد به محصول نهایی و دارای ارزش افزوده، آن را به بازارهای داخلی و یا صادراتی عرضه کنیم. حتی پیشنهاد دادیم بانک یک نماینده را برای نظارت بر تمامی این مراحل مشخص کند و حاضر شدیم حقوق وی را تمام وقت پرداخت کنیم تا بانک از بازگشت تسهیلات و خرج این مبلغ در تولید اطمینان داشته باشد و در پایان نیز بانک تمامی وام ارائه شده را همراه با سود آن دریافت کند و سود شرکت نیز با فروش محصول به‌دست آید. با این فرآیند علاوه بر کسب درآمد برای شرکت، بانک نیز به اصل وام و سود خود خواهد رسید و شرکت قادر به پرداخت حقوق پرسنل خواهد بود که هیچ بانکی حاضر به همکاری با این شیوه با شرکت ما نشد.
وی اهمیت بانک و تامین مالی را این‌گونه توصیف کرد: اگر تولید را به‌صورت یک خودرو در نظر بگیریم، بانک‌ها بهعنوان محل تامین مالی، چرخ‌های آن تلقی می‌شوند که در حال حاضر لنگ می‌زنند. همگان از جمله سیاستمداران در جریان هستند که بانک‌ها مشکلات زیادی دارند. بسیاری از بانک‌ها به‌جای تامین نقدینگی و ارائه وام به تولیدکنندگان و کارآفرینان، خود بنگاهدار شده‌اند و به ساختمان‌سازی و اداره شرکت‌هایی که هیچ ارتباطی با رسالت آن‌ها ندارد، روی آورده‌اند. علاوه بر این، برخی بانک‌ها اقدام به واردات کالا با ارز دولتی و عرضه آن با قیمت آزاد کرده‌اند. به‌نظر می‌رسد بانک‌ها خارج از اهداف و رسالت خود عمل می‌کنند.
مدیرعامل شرکت ذوب آهن اردبیل خواستار تغییر سیستم بانکی کشور و همچنین شفاف‌سازی اهداف آن‌ها شد، زیرا بانک‌ها نباید هدفی جز خدمت به تولید داشته باشند.
رونق تولید در گرو حمایت همه‌جانبه مسئولان و متولیان است
بهرامی نوشهر با بیان اینکه نبود تولید سرمنشا همه ناهنجاری‌ها و مشکلات کشور است، تصریح کرد: همه مسئولان کشور باید از تولید حمایت کنند، اشتغال فراگیر و پایدار تنها توسط رونق تولید به‌وجود می‌آید.
وی به تعطیلی برخی از واحدهای تولید اشاره و بیان کرد: طی چند سال گذشته اشتغال بسیاری از دست رفت. بنابراین باید تلاش خود را در جهت افزایش اشتغال بیشتر کنیم که یکی از مهم‌ترین اقدامات در این زمینه، تغییر روش بانک‌ها است که این مهم، باید در اولویت قرار گیرد. اگر بخواهیم در دنیا حرفی برای گفتن داشته باشیم، تولید کشور باید رونق داشته باشد.
مدیرعامل شرکت ذوب آهن اردبیل مشکل دیگر تولیدکنندگان را تعداد تعطیلات رسمی و غیر رسمی دانست و عنوان کرد: شرکت ما در سال گذشته حدود ۵ ماه و ۲۰ روز تعطیل بود. همه ما مسلمان هستیم و روزهای عزیز و محترم داریم اما هزینه این تعطیلات را تولیدکننده از جیب خود بدون اینکه فعالیت اقتصادی انجام دهد، باید پرداخت کند. البته در این میان نباید از پرداخت مالیات، بیمه تامین اجتماعی، عوارض، سود بانکی و… نیز چشم‌پوشی کرد، خود این ارگان‌ها نیز مشکلاتی را برای تولیدکنندگان به‌وجود می‌آورند. اگر تعطیلات در تمام کشور اجرا می‌شود در این صورت هزینه این تعطیلات توسط بانک‌ها، اداره مالیات، دستمزد کارگر و سایر هزینه‌ها باید از هزینه تولید کسر شود. پرداخت این مبالغ در حالی الزامی است که تولیدکننده در روزهای تعطیل دست از فعالیت اقتصادی می‌کشد. قطعا ادامه کار اقتصادی با شرایط کنونی بسیار دشوار خواهد بود.
وی با بیان اینکه یکی دیگر از مشکلات تولیدکنندگان میلگرد واردات آن است، خاطرنشان کرد: متاسفانه میلگردهای بی‌کیفیت چینی با قیمت‌های بسیار نازل، بلای جان تولیدکننده شده‌اند. کیفیت این محصولات به‌اندازه‌ای پایین بود که با میلگردهای وارداتی با کوچک‌ترین ضربه‌ای می‌شکنند. در این میان ما بهعنوان تولیدکننده میلگرد با کیفیت و استاندارد، هر چه تلاش می‌کنیم در بازار به مصرف‌کنندگان بقبولانیم که میلگرد چینی بی‌کیفیت و میلگرد ما استانداردهای لازم را دارد، موفق نمی‌شویم. متاسفانه برخی حاضر نیستند کالاهای بی‌کیفیت و ارزان چینی را حتی برای حمایت از تولیدکننده و رونق تولید، رها کنند.
مالیات بلای جان تولیدکننده
مدیرعامل شرکت ذوب آهن اردبیل به روند بروکراسی اداری و محاسبه مالیات در کشورهای پیشرفته اشاره کرد و گفت: در کشورهای پیشرفته مالیات بر اساس سود و زیان پرداخت می‌شود، این یعنی اگر تولیدکننده در سال هر چه هزینه کرده باشد، از قبیل خرید مواد اولیه، حمل و نقل، خورد و خوراک کارکنان و… با کسر از درآمد، باید مالیات خود را پرداخت کند. اگر یک تولیدکننده درآمد هنگفتی کسب کرده باشد و در سال مالی دچار زیان شود، ملزم به پرداخت مالیات نیست و به وی استمهال داده می‌شود.
بهرامی نوشهر نسبت به نوع محاسبات مالیاتی در کشور گلایه و اظهار کرد: در کشور ما بلافاصله پس از سال مالی، مالیات مورد محاسبه قرار میگیرد و اداره دارایی مربوطه نسبت به اخذ آن اقدام می‌کند، حتی اگر یک شرکت دچار زیان مالی فراوان شده باشد. در ایران پس از اینکه عدد پرداختی مالیات مشخص شد، یک مهلت دو ماهه به تولیدکننده جهت تسویه حساب می‌دهند و در صورتی که شرکت نتواند در موعد مقرر مالیات خود را پرداخت کند، بلافاصله نسبت به بستن حساب‌های شرکت و دیگر موارد قانونی از قبیل پلمپ شرکت و… اقدام می‌شود.
وی با بیان اینکه در هیچ کشوری نسبت به تولیدکننده برای اخذ مالیات سخت‌گیری نمی‌شود، عنوان کرد: قدر مسلم این است که پرداخت مالیات در همه کشورها صورت میگیرد، اما نکته مهم آن است که پیش از پرداخت مالیات توسط تولیدکننده، همه زمینه‌ها برای تسهیل در امر تولید توسط نهادهای ذی‌ربط دولت از جمله اداره مالیات فراهم می‌شود. این یعنی همواره از تولیدکننده در شرایط مختلف به‌ویژه هنگام زیان‌دهی حمایت می‌شود.
مدیرعامل شرکت ذوب آهن اردبیل با ذکر مثالی نسبت به پرداخت مالیات ۹ درصدی ارزش افزوده، خاطرنشان کرد: در ایران تولیدکننده باید ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کند، در حالی که تولید محصولی مانند میلگرد، برای تولیدکننده سود چندانی ندارد که بخواهد ۹ درصد درآمد خود را بابت مالیات بپردازد.
بهرامی نوشهر با اشاره به تعطیلی کارخانه‌ها بیان کرد: اگر آمار تعداد شهرک‌های صنعتی و کارخانه‌های تعطیل شده، اعلام شود، مشخص خواهد شد هیچ حمایتی از تولیدکننده از جانب نهادهای متولی صورت نمی‌گیرد. علت تعطیلی آن‌ها نیز این است که متولیان بخش صنعت و تولید کشور، به‌درستی به وظایف خود عمل نکرده‌اند.
وی در پایان عنوان کرد: بسیاری از تولیدکنندگان میلگرد در حاشیه زیان قرار دارند و اگر در یک ماه هزینه‌ها با درآمد برابر شود (یعنی سود مساوی با صفر)، بسیار خوشحال خواهند شد. البته با افزایش نرخ ارز و صادرات، شرکت ما بهعنوان صادرکننده توانست از زیان‌دهی خارج شود و تا حدی مشکلات مالی خود را مدیریت کند. در غیر این صورت ما نیز چاره‌ای جز تعطیلی کارخانه نداشتیم.
